Soms geschapen dingen, soms de Schepper. Er is dus sprake van tweeërlei geest: geschapen en ongeschapen, al komt het woord 'geest' meer toe aan de Schepper dan aan de geschapen dingen.

Als deze naam toegeschreven wordt aan iets schepselmatigs, dan wordt het op twee manieren gebruikt: de ene keer ziet het op een wezen, de andere keer op een hoedanigheid.

Ter aanduiding van een geschapen wezen gebruikt de Schrift deze naam:

1. lichamelijk: bij wijze van gelijkenis, zoals in Johannes 3:8⁸ De wind blaast, waarheen hij wil, en gij hoort zijn geluid, maar gij weet niet, vanwaar hij komt of waar hij heengaat; zó is een ieder, die uit de Geest geboren is.: "de geest", dat is hier: de wind, "waait waarheen hij wil".
2. geestelijk: ter aanduiding van de ziel, zoals in Psalm 31:6⁶ In uw hand beveel ik mijn geest; Gij verlost mij, Here, getrouwe God.: "in Uw hand beveel ik mijn geest", dat is: mijn ziel. Of zoals in Handelingen 7:59⁵⁹ En zij stenigden Stefanus, die de Here aanriep, zeggende: Here Jezus, ontvang mijn geest.: Here Jezus, ontvang mijn geest".
3. ter aanduiding van de engelen, zowel de goede (die in Hebreeën 1:14¹⁴ Zijn zij niet allen dienende geesten, die uitgezonden worden ten dienste van hen, die het heil zullen beërven? gedienstige geesten worden genoemd) als de kwade (zoals in Lucas 11:26²⁶ Dan trekt hij heen en neemt zeven andere geesten mede, bozer dan hij zelf; en zij komen binnen en wonen daar. En het wordt met die mens in het einde erger dan in het begin.: "de onreine geest neemt zeven andere geesten met hem, bozer dan hijzelf is").

Als de naam 'geest' ziet op een hoedanigheid, betreft het:

1. een waan en genegenheid, zoals in Matteüs 5:3³ Zalig de armen van geest, want hunner is het Koninkrijk der hemelen.: "Zalig de armen van geest, want hunner is het Koninkrijk der hemelen."
2. een inblazing en beweging van het gemoed, zowel een goede, die van de goede Geest van God komt, als een kwade, die door een kwade en onreine geest en ook door onze kwade wil verwekt wordt. Een voorbeeld vinden we in 2 Koningen 2:9⁹ En zodra zij overgestoken waren, zeide Elia tot Elisa: Doe een wens. Wat zal ik voor u doen, eer ik van u word weggenomen? En Elisa zeide: Zo moge dan een dubbel deel van uw geest op mij zijn., als Elisa zegt: "Zo moge dan een dubbel deel van uw geest op mij zijn." En in Numeri 11:17¹⁷ Dan zal Ik nederdalen en daar met u spreken en een deel van de Geest die op u is, nemen en op hen leggen, opdat zij met u de last van het volk dragen, en gij die niet alleen behoeft te dragen., als God tot Mozes zegt: "Dan zal Ik nederdalen en daar met u spreken en een deel van de Geest die op u is, nemen en op hen leggen, opdat zij met u de last van het volk dragen, en gij die niet alleen behoeft te dragen."
3. een instorting van een gave: de geest van wijsheid¹⁾ ziet op de gave van de wijsheid die wordt ingestort door de Heilige Geest, de geest van zachtmoedigheid op de zachtmoedigheid die de Heilige Geest in de harten van de gelovigen instort,²⁾ en zo is er ook de geest van het geloof³⁾ en de geest van de liefde⁴⁾. Daarentegen worden zonden en gebreken aangeduid als de geest van de gierigheid, de geest van de zwijmeling,⁵⁾ de geest van de dronkenschap, de geest van de slaap,⁶⁾ en de geest van de hoererij⁷⁾.
4. alle gaven van de Heilige Geest, en dan vooral de gaven die in het begin van de evangelieprediking aan de gelovigen werden meegedeeld tot bevestiging van de hemelse leer.⁸⁾
5. het tegenovergestelde van het vlees of van de letter.

De genade van de wedergeboorte, dat wil zeggen: al wat in de mens (in het verstand, in de wil of in de gevoelens en genegenheden) herboren en vernieuwd is door de Heilige Geest. Galaten 5:17¹⁷ Want het begeren van het vlees gaat in tegen de Geest en dat van de Geest tegen het vlees - want deze staan tegenover elkander - zodat gij niet doet wat gij maar wenst. zegt: "het begeren van het vlees gaat in tegen de Geest en dat van de Geest tegen het vlees". En het vlees, gesteld tegenover de geest, betekent dan de verdorven natuur van de mens, en daarmee de gehele mens zoals hij van nature geboren wordt, naar luidt van de woorden in Genesis 6:3³ En de Here zeide: Mijn Geest zal niet altoos in de mens blijven, nu zij zich misgaan hebben; hij is vlees; zijn dagen zullen honderd twintig jaar zijn.: "Mijn Geest zal niet altoos in de mens blijven, nu zij zich misgaan hebben; hij is vlees". Vlees is al wat in ons nog niet herboren is, namelijk onze neiging tot zonde of onze vleselijke hoedanigheid,⁹⁾ die tegen de Geest worstelt, en wel zó, dat één en dezelfde gelovige mens zo lang hij hier leeft vleselijk én geestelijk genoemd kan worden, zoals Paulus met zijn voorbeeld leert.¹⁰⁾

Een machtige en krachtige werking van de Heilige Geest, die de gerechtigheid van Christus en daarmee de wet van God in onze harten schrijft, en onze harten buigt en stuurt zodat wij Hem gehoorzamen, zoals blijkt uit 2 Korintiërs 3:6⁶ die ons ook bekwaam gemaakt heeft om dienaren te zijn van een nieuw verbond, niet der letter, maar des Geestes, want de letter doodt, maar de Geest maakt levend.: "de letter doodt, maar de Geest maakt levend.​​​" Dat wil zeggen: de blote wet, buiten Christus om gezien, doodt zonder het werk en de kracht van de Heilige Geest, door de verdorvenheid van onze natuur. Maar het evangelie maakt levend door de Geest van Christus, die daarbij gevoegd is. Paulus noemt soms ook een letter het uiterlijke teken in de godsdiensten, onderscheiden en afgezonderd van het einde van die tekens, of van de kracht, of van de waarheid, die hij de Geest noemt, zoals in Romeinen 2:27²⁷ Dan zal de van nature onbesnedene, doordat hij de wet volbrengt, u oordelen, die, hoewel in het bezit van letter en besnijdenis, een overtreder van de wet zijt.. Wie onder de naam letter de letterlijke zin en onder de Geest de geestelijke zin verstaat, die dwaalt zeer.

Op twee manieren:

1. Soms wezenlijk:
   1. in het algemeen van de gehele Drie-eenheid, zoals in Johannes 4:24²⁴ God is geest en wie Hem aanbidden, moeten aanbidden in geest en in waarheid.: "God is geest".
   2. in het bijzonder voor de goddelijke natuur van Christus, of de macht en de krachtige werking van de godheid in de aangenomen mensheid,¹¹⁾ zoals in Romeinen 1:3-4³ aangaande zijn Zoon, gesproten uit het geslacht van David naar het vlees, ⁴ naar de geest der heiligheid door zijn opstanding uit de doden verklaard Gods Zoon te zijn in kracht, Jezus Christus, onze Here.: "aangaande zijn Zoon, gesproten uit het geslacht van David naar het vlees, naar de geest der heiligheid door zijn opstanding uit de doden verklaard Gods Zoon te zijn in kracht", en in 1 Petrus 3:18-19¹⁸ Want ook Christus is eenmaal om de zonden gestorven als rechtvaardige voor onrechtvaardigen, opdat Hij u tot God zou brengen: Hij, die gedood is naar het vlees, maar levend gemaakt naar de geest, ¹⁹ in welke Hij ook heengegaan is en gepredikt heeft aan de geesten in de gevangenis.: “Hij, die gedood is naar het vlees, maar levend gemaakt naar de geest, in welke Hij ook heengegaan is en gepredikt heeft aan de geesten in de gevangenis”.Zo ook in Hebreeën 9:14¹⁴ hoeveel te meer zal het bloed van Christus, die door de eeuwige Geest Zichzelf als een smetteloos offer aan God gebracht heeft, ons bewustzijn reinigen van dode werken, om de levende God te dienen?: “Christus, die door de eeuwige Geest Zichzelf als een smetteloos offer aan God gebracht heeft” en in 1 Timoteüs 3:16¹⁶ En buiten twijfel, groot is het geheimenis der godsvrucht: Die Zich geopenbaard heeft in het vlees, is gerechtvaardigd door de Geest, is verschenen aan de engelen, is verkondigd onder de heidenen, geloofd in de wereld, opgenomen in heerlijkheid.: Hij "is gerechtvaardigd door de Geest".
2. Soms persoonlijk.

Als het gebruikt wordt voor de derde Persoon in de Godheid, die tegelijk met de Vader en de Zoon van hetzelfde wezen en van dezelfde godheid is. Zoals in Matteüs 28:19¹⁹ Gaat dan henen, maakt al de volken tot mijn discipelen en doopt hen in de naam des Vaders en des Zoons en des Heiligen Geestes en leert hen onderhouden al wat Ik u bevolen heb.: “doopt hen in de naam des Vaders en des Zoons en des Heiligen Geestes”.

1. Omdat Hij met de Vader en de Zoon de wezenlijke en werkende kracht is, die een eigen zelfstandigheid heeft en van beide gelijkelijk uitgaat en als geblazen is.
2. In overdrachtelijke zin, ter aanduiding van het effect of volbrachte werk.
3. Omdat Hij blaast waar Hij wil.¹²⁾
4. Omdat Hij in de harten van de gelovigen geestelijke bewegingen verwekt en hun harten reinigt en levendmaakt, wat ook de bijnaam 'heilig' te kennen geeft. Hij is niet geheiligd maar heiligmakend of heiligmaker bij uitstek, zoals de Vader Schepper genoemd wordt en de Zoon Verlosser, vanwege zijn bijzondere werking in ons, die heiligmaking genoemd wordt.¹³⁾

Dat bewijs ik uit:

1. de uitspraken van de Schrift;
2. de toeschrijving van goddelijke eigenschappen;
3. de werken of daden, die God alleen toekomen;
4. de godsdienst en eer die Hem door de gelovige gedaan wordt.
5. de straf waarmee zij gestraft worden die tegen de Heilige Geest zondigen.

Noem enkele uitspraken van de Schrift waarmee u bewijst dat de Heilige Geest God is.

De woorden waarvan de profeten zij zeggen dat de God der heerscharen ze gesproken heeft, schrijven de apostelen toe aan de Heilige Geest. Als we in Jesaja 6:9⁹ Toen zeide Hij: Ga, zeg tot dit volk: Hoort aldoor - maar verstaat niet, en ziet aldoor - maar merkt niet op. lezen dat God de Heere (Jehova) tot Jesaja gezegd heeft: "Ga, zeg tot dit volk: Hoort aldoor - maar verstaat niet", dan schrijft de apostel dit in Handelingen 28:25²⁵ en zonder het eens geworden te zijn, gingen zij uiteen, nadat Paulus dit ene woord gesproken had: Terecht heeft de heilige Geest door de profeet Jesaja tot uw vaderen gesproken. aan de Heilige Geest toe. Daarna, in Handelingen 5:3,4³ Maar Petrus zeide: Ananias, waarom heeft de satan uw hart vervuld om de heilige Geest te bedriegen en iets achter te houden van de opbrengst van het stuk land? ⁴ Als het onverkocht gebleven was, bleef het dan niet van u, en was, na de verkoop, de opbrengst niet te uwer beschikking? Hoe kondt gij aan deze daad in uw hart plaats geven? Gij hebt niet tegen mensen gelogen, maar tegen God., zegt Petrus tot Ananias: "Waarom heeft de satan uw hart vervuld om de heilige Geest te bedriegen", en meteen daarna: "Gij hebt niet tegen mensen gelogen, maar tegen God." Maar de Geest wordt ook uitdrukkelijk God genoemd, en Hem wordt een tempel toegeschreven, wat alleen aan God toekomt.¹⁴⁾ Bovendien wordt Hij naast God ook Heere genoemd.¹⁵⁾

Noem enkele getuigenissen waarin de Heilige Geest eigenschappen worden toegeschreven die God alleen toekomen.

In Genesis 1:2² De aarde nu was woest en ledig, en duisternis lag op de vloed, en de Geest Gods zweefde over de wateren. wordt gezegd dat de Geest van God meteen al in het begin van de schepping over de wateren zweefde. Hij is dan ook eeuwig.¹⁶⁾ Van Hem wordt gezegd dat Hij alomtegenwoordig is en onmetelijk. Psalm 139:7⁷ Waarheen zou ik gaan voor uw Geest, waarheen vlieden voor uw aangezicht?: “Waarheen zou ik gaan voor uw Geest, waarheen vlieden voor uw aangezicht?” Wijsheid 1:7.: "De Geest des Heeren vervult de aarde." Daarom hanteert BasiliusBasilius de Grote (330-379) was één van de drie Cappadocische kerkvaders en als bisschop verbonden aan de stad Caesarea. In theologisch opzicht stond hij aan de zijde van Athanasius en dus tegenover Arius en de zijnen. in zijn boek over de Heilige Geest tegenover de bestrijders van de Geest dit bewijs: "Een ieder schepsel heeft een bepaald en beschreven wezen. De Heilige Geest heeft geen bepaald wezen. Daarom is hij geen schepsel, maar God." In Johannes 16:13¹³ doch wanneer Hij komt, de Geest der waarheid, zal Hij u de weg wijzen tot de volle waarheid; want Hij zal niet uit Zichzelf spreken, maar al wat Hij hoort, zal Hij spreken en de toekomst zal Hij u verkondigen. wordt Hij alwetend genoemd: de Geest der waarheid zal "u de weg wijzen tot de volle waarheid". Zo ook in 1 Korintiërs 2:10¹⁰ Want óns heeft God het geopenbaard door de Geest. Want de Geest doorzoekt alle dingen, zelfs de diepten Gods.: "De Geest doorzoekt alle dingen, zelfs de diepten Gods". En hij wordt ook almachtig genoemd.¹⁷⁾

Bewijs de godheid van de Heilige Geest uit de werken.

Hem worden toegeschreven de werken die de enige God alleen toekomen, zoals de schepping, instandhouding en levendmaking. Job 33:4⁴ De Geest Gods heeft mij gemaakt, en de adem des Almachtigen doet mij leven. zegt: “De Geest Gods heeft mij gemaakt, en de adem des Almachtigen doet mij leven.”En Psalm 33:6⁶ Door het woord des Heren zijn de hemelen gemaakt, door de adem van zijn mond al hun heer.: "Door het Woord van de HEERE is de hemel gemaakt, door de Geest van Zijn mond heel hun legermacht​​​​" (HSV).

Zijn godheid blijkt ook uit Zijn inwoning in de harten van de gelovigen als in een tempel: uit de wedergeboorte, rechtvaardigmaking, heiligmaking, waarheid, genade en al het goede dat men maar bedenken kan. In 1 Korintiërs 12:11¹¹ Doch dit alles werkt één en dezelfde Geest, die een ieder in het bijzonder toedeelt, gelijk Hij wil. heet het immers: "Dit alles werkt één en dezelfde Geest".

Hoe bewijst u dat Hij God is uit de dienst en de eer die aam Hem gedaan wordt?

1. Omdat aan Hem geloof en aanroeping toegeschreven wordt, want wij worden gedoopt in de Heilige Geest, zoals wij ook gedoopt worden in de Vader en de Zoon,¹⁸⁾ en Zijn naam wordt over ons aangeroepen, evenals de Naam van de Vader en de Zoon.
2. Wij belijden in de artikelen van het geloof dat wij geloven in de Heilige Geest.
3. Omdat zelfs de engelen en serafim de Heilige Geest aanbidden.¹⁹⁾
4. De apostelen roepen Hem aan.²⁰⁾

Hoe bewijst u dat Hij God is uit de straf waarmee degenen gestraft worden die zondigen tegen de Heilige Geest?

De lastering in en tegen Hem begaan wordt niet vergeven.²¹⁾ Want Christus zegt in Marcus 3:29²⁹ maar wie gelasterd heeft tegen de heilige Geest, heeft geen vergeving in eeuwigheid, maar staat schuldig aan eeuwige zonde.: "Wie gelasterd heeft tegen de heilige Geest, heeft geen vergeving in eeuwigheid, maar staat schuldig aan eeuwige zonde."

1. Uit de artikelen van het geloof. Want als wij in het begin zeggen: "Ik geloof in God", dan voegen wij daar meteen aan toe: "de Vader", "de Zoon" en "de Heilige Geest". Zoals wij belijden dat de Heilige Geest God is, zo bekennen wij Hem te zijn de derde Persoon in de Godheid, niet door trappen en graden maar naar het vervolg en de orde.???
2. In de doop van Jezus Christus wordt de stem van de Vader uit de hemel gehoord. Christus staat daar om door Johannes de Doper gedoopt te worden, maar de Heilige Geest daalt neer in de gedaante van een duif en rust op Christus.²²⁾ Ook onderscheidt Christus Zelf de Heilige Geest van Hem en van de Vader, als Hij in Johannes 14:16¹⁶ En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn. zegt: "Hij zal u een andere Trooster geven", waarbij een ander in persoon niet wat anders hoeft te zijn qua wezen. En in Johannes 15:26²⁶ Wanneer de Trooster komt, die Ik u zenden zal van de Vader, de Geest der Waarheid, die van de Vader uitgaat, zal deze van Mij getuigen. spreekt Hij van de Trooster, "die Ik u zenden zal van de Vader, de Geest der Waarheid". Ook wordt aan de Heilige Geest een stem toegeschreven, en een welbehagen, alsook een vrije wil, en een bijzondere verschijning in een lichamelijke gedaante, met eigenschappen van een persoon die waarlijk bij Hemzelf bestaan. En 1 Johannes 5:7⁷ Want drie zijn er, die getuigen [in de hemel: de Vader, het Woord, en de heilige Geest; en deze drie zijn één. zegt: "Drie zijn er, die getuigen in de hemel: de Vader, het Woord, en de heilige Geest; en deze drie zijn één."

Hij is de derde Persoon van de enige Drie-eenheid, eeuwig, van één wezen met de Vader en de Zoon, en van beide gelijkelijk en onderscheidenlijk uitgaand, een Schepper en Behouder tegelijk met de Vader en de Zoon, die in de harten van de uitverkorenen gevonden wordt. Zodat Hij die heiligt met de Vader en de Zoon tegelijk en eenpaarlijk aangebeden moet worden. Deze zending is geheel en al krachtig werkend en niet een zending van Zijn wezen, dat immers onmetelijk is, als de ware Godheid zelf zijnde, van plaats niet veranderd, en is als God ook niet op één plaats, maar overal aanwezig (Galaten 4:6⁶ En, dat gij zonen zijt - God heeft de Geest zijns Zoons uitgezonden in onze harten, die roept: Abba, Vader.).

Johannes 15:26²⁶ Wanneer de Trooster komt, die Ik u zenden zal van de Vader, de Geest der Waarheid, die van de Vader uitgaat, zal deze van Mij getuigen. zegt: "die van de Vader uitgaat". En Matteüs 10:20²⁰ want gij zijt het niet, die spreekt, doch het is de Geest uws Vaders, die in u spreekt.: "Gij zijt het niet, die spreekt, doch het is de Geest uws Vaders, die in u spreekt".

In Johannes 14:26²⁶ maar de Trooster, de heilige Geest, die de Vader zenden zal in mijn naam, die zal u alles leren en u te binnen brengen al wat Ik u gezegd heb. en 15:26²⁶ Wanneer de Trooster komt, die Ik u zenden zal van de Vader, de Geest der Waarheid, die van de Vader uitgaat, zal deze van Mij getuigen. wordt gezegd dat Hij gezonden en gegeven wordt, niet alleen door de Vader, maar ook door de Zoon. En in Johannes 16:14¹⁴ Hij zal Mij verheerlijken, want Hij zal het uit het mijne nemen en het u verkondigen. dat Hij alles van Christus ontvangt: “Hij zal Mij verheerlijken, want Hij zal het uit het mijne nemen en het u verkondigen.”. In Romeinen 8:9⁹ Gij daarentegen zijt niet in het vlees, maar in de Geest, althans, indien de Geest Gods in u woont. Indien iemand echter de Geest van Christus niet heeft, die behoort Hem niet toe. heet Hij de Geest van de Vader en van de Zoon. En ook in Galaten 4:6⁶ En, dat gij zonen zijt - God heeft de Geest zijns Zoons uitgezonden in onze harten, die roept: Abba, Vader. wordt Hij de Geest van de Zoon genoemd. Hij is dus waarachtig God, die uitgaat van een en dezelfde godheid, zowel van de Vader als van de Zoon, en van de Vader en de Zoon onderscheiden. Bovendien heeft Christus de Heilige Geest, zo zegt AugustinusAurelius Augustinus (354-430) geldt als de meest invloedrijke kerkvader van het Westen. Aanvankelijk sloot hij zich aan bij de manicheeën, later bij het neoplatonisme, maar op het gebed van zijn moeder en door de prediking van bisschop Ambrosius werd hij in 386 bekeerd tot het christelijk geloof. Bekend is vooral zijn 'Belijdenissen', waarin hij zijn eigen bekering beschrijft. Ook schreef hij belangrijke werken tegen ketterijen als het donatisme en het pelagianisme., door het opblazen gegeven, opdat Hij zou betonen dat Hij ook van Hem uitgaat.²³⁾

Tegenwerping: Christus zegt dat de Geest uitgaat van de Vader, dus gaat Hij niet uit van de Zoon.
Antwoord: Christus sluit zichzelf daar niet buiten, zodat dit daaruit niet afgeleid kan worden.

Tegenwerping: Als God de Heilige Geest één is, kan Hij ook maar één beginsel hebben, en daarmee alleen van de Vader uitgaan.
Antwoord: Dit is een zeer slecht argument, omdat het blazen van de Vader en van de Zoon, waardoor de Heilige Geest van beiden uitgaat, één en hetzelfde is.

1. De niet-geboorte of vaderlijkheid is een onmededeelbare eigenschap van de eerste Persson van de Drie-eenheid, waardoor het komt dat de Vader van niemand is dan van Zichzelf; niet gemaakt, niet geboren, maar Hij baart de Zoon van eeuwigheid.
2. De geboorte of Zoonwording, genomen in een lijdelijke zin, waardoor de Zoon ontvangt en in Zich heeft Zijn gehele wezen van de Vader.
3. Het uitgaan, mede in de lijdelijke zin genomen, waardoor de Heilige Geest van eeuwigheid hetzelfde en gehele wezen ontvangt van de Vader en de Zoon, en heeft het helemaal in zich.

Ze worden werken van de Drie-eenheid tot de dingen die binnen zijn genoemd. Want zij geschieden in en binnen het wezen zelf, zonder enig aanzien van de schepselen, op een ondoorgrondelijke manier. Zij worden ook gedeelde werken genoemd, of onderscheiden en onmededeelbare werken. Want de vaderlijkheid komt de Vader alleen toe, de Zoonwording alleen de Zoon en het uitgaan alleen de Heilige Geest.

De werken die ten aanzien van de schepselen door de gehele Godheid gedaan worden, of die de drie Personen gelijkelijk werken in de werken van de schepping en de verlossing. Deze werken worden ongedeelde werken genoemd, want zij zijn de drie Personen gemeen. Regel is dus, dat de werken der Drie-eenheid tot de dingen die buiten zijn, ongedeeld zijn. Denk aan Genesis 1:26²⁶ En God zeide: Laat Ons mensen maken naar ons beeld, als onze gelijkenis, opdat zij heersen over de vissen der zee en over het gevogelte des hemels en over het vee en over de gehele aarde en over al het kruipend gedierte, dat op de aarde kruipt.: "Laat Ons mensen maken naar ons beeld," en aan Johannes 5:17-19¹⁷ Maar Hij antwoordde hun: Mijn Vader werkt tot nu toe en Ik werk ook. ¹⁸ Hierom dan trachtten de Joden des te meer Hem te doden, omdat Hij niet alleen de sabbat schond, maar ook God zijn eigen Vader noemde en Zich dus met God gelijkstelde. ¹⁹ Jezus dan antwoordde en zeide tot hen: Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u, de Zoon kan niets doen van Zichzelf, of Hij moet het de Vader zien doen; want wat deze doet, dat doet ook de Zoon evenzo.: Wat de Vader "doet, dat doet ook de Zoon evenzo" (met uitzondering van de onderscheiden eigenschappen van de Personen).²⁴⁾ Zo is ook de vleeswording een werk van de gehele Drie-eenheid ten aanzien van de volbrenging van het werk, gelet op het effect of het volbrachte werk, ook al is alleen de Zoon vlees geworden.

Hij wordt Trooster genoemd, dat is: advocaat of voorspraak.²⁵⁾ Niet ter aanduiding van middelaarschap, verlossing of verzoening tussen God en mensen, want alleen Christus is in die zin onze Middelaar. Maar de Heilige Geest wordt zo genoemd ten aanzien van de vertroosting, doordat Hij de gebeden voortbrengt, de benauwden vertroost, de waarheid leert en onuitsprekelijke verzuchtingen in ons baart, waarvan Paulus spreekt in Romeinen 8:25,26²⁵ Indien wij echter hopen op hetgeen wij niet zien, verwachten wij het met volharding. ²⁶ En evenzo komt de Geest onze zwakheid te hulp; want wij weten niet wat wij bidden zullen naar behoren, maar de Geest zelf pleit voor ons met onuitsprekelijke verzuchtingen..²⁶⁾ Hij wordt de Geest der waarheid genoemd,²⁷⁾ omdat Hij de waarheid krachtig leert. En de Geest der aanneming tot zonen, omdat Hij in onze harten de aanneming tot kinderen van God verzegelt.²⁸⁾ Ook de Geest der heiligmaking, of de Heilige Geest, niet zozeer ten aanzien van Zijn wezen, als wel om Zijn werking.²⁹⁾

1. In het algemeen: bekwamen, onderhouden, besturen en regeren. In het bijzonder: getuigenis geven van Christus.
2. Het leiden van de uitverkorenen in alle waarheid.³⁰⁾. Daartoe vernieuwt Hij het verstand van de gelovigen. In Titus 3:5⁵ heeft Hij, niet om werken der gerechtigheid, die wij zouden gedaan hebben, doch naar zijn ontferming ons gered door het bad der wedergeboorte en der vernieuwing door de heilige Geest. heet het: Hij heeft "ons gered door het bad der wedergeboorte en der vernieuwing door de heilige Geest". Dat brengt Hij teweeg wanneer Hij ons verstand verlicht met de ware kennis van Christus, het geloof in Christus in ons schept door het gehoor van het Evangelie, de nieuwheid van leven in ons voortbrengt, ons inlijft in Christus, en ons Christus en al Zijn gaven en schatten toe-eigent.
3. Het verzegelen van Gods beloften. In Efeziërs 1:13¹³ In Hem zijt ook gij, nadat gij het woord der waarheid, het evangelie uwer behoudenis, hebt gehoord; in Hem zijt gij, toen gij gelovig werdt, ook verzegeld met de heilige Geest der belofte. wordt Hij zelf een Zegel genoemd, en in 2 Korintiërs 1:22²² die ook zijn zegel op ons gedrukt en de Geest tot onderpand in onze harten gegeven heeft. een Pand der zaligheid en het Pand van onze erfenis, omdat Hij in onze harten de zekerheid van onze toekomende erfenis met Zijn getuigenis vastmaakt, versterkt en verzegelt.

1. In Lucas 11:19-20¹⁹ Indien Ik door Beëlzebul de boze geesten uitdrijf, door wie doen uw zonen het dan? Daarom zullen zij rechters over u zijn. ²⁰ Maar indien Ik door de vinger Gods de boze geesten uitdrijf, dan is het Koninkrijk Gods over u gekomen. wordt Hij Gods vinger genoemd: “Indien Ik door Beëlzebul de boze geesten uitdrijf, door wie doen uw zonen het dan? Daarom zullen zij rechters over u zijn. Maar indien Ik door de vinger Gods de boze geesten uitdrijf, dan is het Koninkrijk Gods over u gekomen.” Dit wil zeggen dat de Heere door de Heilige Geest Zijn kracht vertoont.³¹⁾
2. Water, in Johannes 3:5⁵ Jezus antwoordde: Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u, tenzij iemand geboren wordt uit water en Geest, kan hij het Koninkrijk Gods niet binnengaan.: "Tenzij iemand geboren wordt uit water en Geest, kan hij het Koninkrijk Gods niet binnengaan", en in Johannes 7:38³⁸ Wie in Mij gelooft, gelijk de Schrift zegt, stromen van levend water zullen uit zijn binnenste vloeien.: “Wie in Mij gelooft, gelijk de Schrift zegt, stromen van levend water zullen uit zijn binnenste vloeien.”Dat heeft Hij gezegd van de Geest, omdat deze ons verkoelt, onze geestelijke dorst lest,³²⁾ en ons besproeit, daar wij van alle levenssap beroofd zijn. Hij maakt ons vruchtbaar, wast de vuiligheden van onze harten af en wordt op de gelovigen als water uitgestort, zoals gezegd wordt in Joël 2:28²⁸ Daarna zal het geschieden, dat Ik mijn Geest zal uitstorten op al wat leeft, en uw zonen en uw dochters zullen profeteren; uw ouden zullen dromen dromen; uw jongelingen zullen gezichten zien.: Ik zal mijn Geest "uitstorten op al wat leeft".³³⁾
3. Vuur, zoals in Matteüs 3:11¹¹ Ik doop u met water tot bekering, maar Hij, die na mij komt, is sterker dan ik; ik ben niet waardig Hem zijn schoenen na te dragen; die zal u dopen met de heilige Geest en met vuur.: "Hij, die na mij komt, (…) zal u dopen met de heilige Geest en met vuur”. Dit ziet op de werking van de Geest, die de vuiligheden wegbrandt en ons aansteekt tot de vreze van God en de liefde, om zowel God als onze naasten te beminnen. En zo zijn er nog wel meer van Zijn werkingen aan het vuur gelijk.
4. Het zaad, in 1 Johannes 3:9⁹ Een ieder, die uit God geboren is, doet geen zonde; want het zaad (Gods) blijft in hem en hij kan niet zondigen, want hij is uit God geboren.: "Een ieder, die uit God geboren is, doet geen zonde; want het zaad (Gods) blijft in hem". Omdat de gelovigen door Zijn kracht als door het zaad vernieuwd worden en tot nieuwe mensen geschapen worden, opdat ze, aan de zonden gestorven, voor God leven.
5. De zalving³⁴⁾ en vreugdeolie³⁵⁾, welke betekenis genomen is van de gewoonten van zalving, die in de Wet gebruikt werden om te kennen te geven de goede beleiding??? van de gaven van de Geest, en de geestelijke goedheid en lieflijkheid.

Ook naar Zijn wezen. Niet uitgestrekt of als een deel van het wezen van ieder ding, zoals de manicheeën en geestdrijversGeestdrijvers zijn extremistische dwaalleraars. gedroomd hebben, maar inwendig gestrekt, in zoverre Hij overal aanwezig is, als God, en uit kracht van Zijn tegenwoordigheid. Romeinen 8:11¹¹ En indien de Geest van Hem, die Jezus uit de doden heeft opgewekt, in u woont, dan zal Hij, die Christus Jezus uit de doden opgewekt heeft, ook uw sterfelijke lichamen levend maken door zijn Geest, die in u woont. spreekt van Christus' Geest "die in u woont". En in Johannes 14:23²³ Jezus antwoordde en zeide tot hem: Indien iemand Mij liefheeft, zal hij mijn woord bewaren en mijn Vader zal hem liefhebben en Wij zullen tot hem komen en bij hem wonen. zegt Christus: "Wij zullen tot hem komen en bij hem wonen.”Want Hij geeft Zijn gaven niet op zo'n manier dat Hij Zelf elders is, maar Hij is met Zijn gaven bij Zijn kerk en gemeente, en bij een ieder bijzonder uitverkorene, die Hij van binnen en van buiten regeert en levend maakt. Zo blijkt wel uit 1 Korintiërs 6:19¹⁹ Of weet gij niet, dat uw lichaam een tempel is van de Heilige Geest, die in u woont, die gij van God ontvangen hebt, en dat gij niet van uzelf zijt?: "Of weet gij niet, dat uw lichaam een tempel is van de Heilige Geest, die in u woont", en ook uit 2 Korintiërs 13:13¹³ De genade des Heren Jezus Christus, en de liefde Gods, en de gemeenschap des heiligen Geestes zij met u allen.: "Degemeenschap des heiligen Geestes zij met u allen.”

De ketterijen van de Geestbestrijders, die met voorbedachten rade de Heilige Geest hebben bestreden, zoals:

1. Samosatenus, die zei dat de Heilige Geest een onpersoonlijke kracht van God was en alleen een werking van God in de harten van de mensen.
2. Macedonius, die zei dat de Heilige Geest geen Heer was, maar een knecht en dienaar; geen schepper, maar een schepsel; en dat de naam Geest alleen ziet op de nieuwe bewegingen die God in de wedergeboorte verwekt. Hiertoe misbruikte hij een Schriftplaats als Psalm 51:12¹² Schep mij een rein hart, o God, en vernieuw in mijn binnenste een vaste geest.: “Schep mij een rein hart, o God, en vernieuw in mijn binnenste een vaste geest”, waar de naam geest voor de geschapen gaven gebruikt wordt.
3. Servetus, die verzon dat de Heilige Geest niet anders was dan een kracht van God, die in alle dingen is ingestort zodat zij bewogen en versterkt worden; wat de naturalisten de natuur noemen.
4. De nieuwere Griekse schrijvers, die het uitgaan van de Geest van de Zoon ontkenden.
5. Campanus en sommige wederdopers, die geroepen hebben dat de Heilige Geest er pas geweest is na de verheerlijking van Christus. Hiertoe misbruikten zij het getuigenis van Johannes 7:39³⁹ Dit zeide Hij van de Geest, welke zij, die tot geloof in Hem kwamen, ontvangen zouden; want de Geest was er nog niet, omdat Jezus nog niet verheerlijkt was.: "De Geest was er nog niet, omdat Jezus nog niet verheerlijkt was.”Want het is duidelijk dat de evangelist hier niet spreekt van de Persoon van de Geest, maar van Zijn wonderlijke gaven, die op de Pinksterdag op de apostelen zijn uitgestort, zoals daarvan ook sprake is in de uitspraak van de discipelen van Johannes in Handelingen 19:2² En hij zeide tot hen: Hebt gij de heilige Geest ontvangen, toen gij tot het geloof kwaamt? Doch zij zeiden tot hem: Wij hebben zelfs niet gehoord, dat er een heilige Geest is.: “Wij hebben zelfs niet gehoord, dat er een heilige Geest is.”
6. Zij die loochenen dat Hij door één en hetzelfde geloof en door één en dezelfde aanroeping mét de Vader en de Zoon moet worden aangebeden.