Institutie van Bucanus

de christelijke leer in vragen en antwoorden


institutie:25

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisieVorige revisie
Volgende revisie
Vorige revisie
institutie:25 [25-06-2025 om 17.14 uur] Cornelis Bregmaninstitutie:25 [26-06-2025 om 10.14 uur] (huidige) Cornelis Bregman
Regel 1: Regel 1:
 ====== De nederdaling van Christus in de hel ====== ====== De nederdaling van Christus in de hel ======
  
-==== 1. Was het artikel over de het nederdalen van Christus in de hel altijd al in de geloofsbelijdenis opgenomen? ====+==== 1. Was het artikel over de nederdaling van Christus in de hel altijd al in de geloofsbelijdenis opgenomen? ====
  
-In zijn commentaar op de apostolische geloofsbelijdenis – dat bij vergissing ook wel onder de geschriften van Cyprianus gerekend wordt – beweert Rufinus dat de formulering in de vroegchristelijke tijd niet in de geloofsbelijdenis van de Romeins-georiënteerde kerken werd opgenomen en evenmin in de Grieks-georiënteerde. Tertullianus((In zijn boek over de opstanding van het vlees of lichaam )) belijdt echter wel duidelijk de nederdaling van Christus naar de hel, en dat geldt ook voor Athanasius((In Symbol. Serm. 115 de tempore.)).+In zijn commentaar op de apostolische geloofsbelijdenis – dat bij vergissing ook wel onder de geschriften van Cyprianus gerekend wordt – beweert Rufinus dat de formulering in de vroegchristelijke tijd niet in de geloofsbelijdenis van de Romeins-georiënteerde kerken werd opgenomen en evenmin in de Grieks-georiënteerde. Tertullianus((in zijn boek over de opstanding van het vlees of lichaam )) belijdt echter wel duidelijk de nederdaling van Christus naar de hel, en dat geldt ook voor Athanasius((in Symbol. Serm. 115 de tempore.)).
  
 Het belangrijkste is echter dat deze belijdenis vooral bevestigd wordt door het getuigenis van de Schrift((*Psalm 16:10 *Jesaja 53:8 *Handelingen 2:24 *Hebreeën 5:7 *Efeziërs 4:9)). Dit artikel wordt in onze tijd dan ook door heel de kerk overal ter wereld eensgezind beleden. Rufinus zelf belijdt dit artikel ook duidelijk en acht het rechtzinnig. Het mag ook zeer beslist niet overgeslagen worden, omdat het heel dienstbaar is om het geloof in onze verlossing bijzonder te versterken, en het brengt grote troost aan voor de gelovigen. Het belangrijkste is echter dat deze belijdenis vooral bevestigd wordt door het getuigenis van de Schrift((*Psalm 16:10 *Jesaja 53:8 *Handelingen 2:24 *Hebreeën 5:7 *Efeziërs 4:9)). Dit artikel wordt in onze tijd dan ook door heel de kerk overal ter wereld eensgezind beleden. Rufinus zelf belijdt dit artikel ook duidelijk en acht het rechtzinnig. Het mag ook zeer beslist niet overgeslagen worden, omdat het heel dienstbaar is om het geloof in onze verlossing bijzonder te versterken, en het brengt grote troost aan voor de gelovigen.
Regel 18: Regel 18:
  
   - In concrete zin een beweging van een hoge naar een lage plaats.   - In concrete zin een beweging van een hoge naar een lage plaats.
-  - In oneigenlijke zin is het een neerdalen van Christus tot aan de diepste trap van Zijn vernedering. Zo wordt het in Efeziërs 4:10 bedoeld, waar we lezen: “Hij, die nedergedaald is – dat wil zeggen: die Zichzelf vernederd heeft, de gestalte van een dienstknecht heeft aangenomen en Zich onderworpen heeft aan de toestand van dit ellendige aardse leven – Hij is het ook, die is opgevaren ver b oven alle hemelen.”+  - In oneigenlijke zin is het een neerdalen van Christus tot aan de diepste trap van zijn vernedering. Zo wordt het in Efeziërs 4:10 bedoeld, waar we lezen: “Hij, die nedergedaald is – dat wil zeggen: die Zichzelf vernederd heeft, de gestalte van een dienstknecht heeft aangenomen en Zich onderworpen heeft aan de toestand van dit ellendige aardse leven – Hij is het ook, die is opgevaren ver boven alle hemelen.”
  
 ==== 4. Hoe wordt er gedacht over dit artikel van Christus’ nederdaling in de hel? ==== ==== 4. Hoe wordt er gedacht over dit artikel van Christus’ nederdaling in de hel? ====
Regel 34: Regel 34:
 ==== 5. Wat houdt de tweede opvatting hierover in? ==== ==== 5. Wat houdt de tweede opvatting hierover in? ====
  
-Hiëronymus en de roomsgezinden zijn van mening dat Christus’ ziel gescheiden is van Zijn lichaam en toen in een zekere plaats is gekomen die zij het voorportaal van de hel noemen, het bovenste en afgeschutte deel daarvan. Daar zijn geen helse kwellingen, maar de volkomen zaligheid wordt er wel gemist. Hier zouden [volgens hen] de zielen van de gelovige vaderen geweest zijn vóór de menswording van Christus; maar toen de ziel van Christus daar metterdaad zelf gekomen is, zou die hen met Hem in de hemel gebracht hebben. Dit proberen ze te bewijzen uit Matteüs 27:52, waar gezegd wordt dat veel ontslapen heiligen zijn na Christus of tegelijk met Hem opgewekt. En 1 Petrus 3:19 zegt: “… in welke Hij ook heengegaan is en gepredikt heeft aan de geesten in de gevangenis”, terwijl in 1 Petrus 4:6 staat dat ook aan de doden het evangelie gebracht is.+Hiëronymus en de roomsgezinden zijn van mening dat Christus’ ziel gescheiden is van zijn lichaam en toen in een zekere plaats is gekomen die zij het voorportaal van de hel noemen, het bovenste en afgeschutte deel daarvan. Daar zijn geen helse kwellingen, maar de volkomen zaligheid wordt er wel gemist. Hier zouden [volgens hen] de zielen van de gelovige vaderen geweest zijn vóór de menswording van Christus; maar toen de ziel van Christus daar metterdaad zelf gekomen is, zou die hen met Hem in de hemel gebracht hebben. Dit proberen ze te bewijzen uit Matteüs 27:52, waar gezegd wordt dat veel ontslapen heiligen na Christus of tegelijk met Hem zijn opgewekt. En 1 Petrus 3:19 zegt: “… in welke Hij ook heengegaan is en gepredikt heeft aan de geesten in de gevangenis”, terwijl in 1 Petrus 4:6 staat dat ook aan de doden het evangelie gebracht is.
  
 //Kunt u het met deze mening eens zijn?// //Kunt u het met deze mening eens zijn?//
Regel 42: Regel 42:
   - Een dergelijke plaats kan niet vanuit het getuigenis van de Schrift bevestigd worden.   - Een dergelijke plaats kan niet vanuit het getuigenis van de Schrift bevestigd worden.
   - Er staat niet dat de lichamen van alle heiligen, maar alleen van sommige onder hen met Christus zijn opgestaan om te getuigen van de kracht van Christus’ opstanding, die ons weer het leven geeft.   - Er staat niet dat de lichamen van alle heiligen, maar alleen van sommige onder hen met Christus zijn opgestaan om te getuigen van de kracht van Christus’ opstanding, die ons weer het leven geeft.
-  - De tekst 1 Petrus 3:19 is gemakkelijk zo te lezen dat de Geest van Christus door de mond van Noach de ongehoorzamen en goddelozen tot bekering opriep. De tekst 1 Petrus 4:6 zegt echter dat het evangelie gepredikt is aan dode mensen in een vroegere tijd; dat wil zeggen: aan mensen dit leefden toen het Woord hun gepredikt werd, maar als er nu over hen gesproken wordt dood zijn.+  - De tekst 1 Petrus 3:19 is gemakkelijk zo te lezen dat de Geest van Christus door de mond van Noach de ongehoorzamen en goddelozen tot bekering opriep. De tekst 1 Petrus 4:6 zegt echter dat het evangelie gepredikt is aan dode mensen in een vroegere tijd; dat wil zeggen: aan mensen dit leefden toen het Woord hun gepredikt werd, maar dood zijn wanneer er nu over hen gesproken wordt .
   - Deze mening doet het offer van Christus ernstig tekort, terwijl de verdienste daarvan oneindig is en zich uitstrekt tot alle tijden. Daarover lezen we ook in Openbaring 13:8 waar gesproken wordt over “het Lam, dat geslacht is, sedert de grondlegging der wereld”. Abraham is dus niet minder door de verdienste van Christus’ offer van de hel verlost dan Paulus of iemand anders die in geloof gestorven is, nadat Christus in de wereld gekomen is.   - Deze mening doet het offer van Christus ernstig tekort, terwijl de verdienste daarvan oneindig is en zich uitstrekt tot alle tijden. Daarover lezen we ook in Openbaring 13:8 waar gesproken wordt over “het Lam, dat geslacht is, sedert de grondlegging der wereld”. Abraham is dus niet minder door de verdienste van Christus’ offer van de hel verlost dan Paulus of iemand anders die in geloof gestorven is, nadat Christus in de wereld gekomen is.
  
Regel 49: Regel 49:
 Dat is de mening van hen die zeggen dat Christus metterdaad in de helse krochten is neergedaald. Deze gedachtegang wordt echter op drie manieren geïnterpreteerd. Dat is de mening van hen die zeggen dat Christus metterdaad in de helse krochten is neergedaald. Deze gedachtegang wordt echter op drie manieren geïnterpreteerd.
  
-  - Er zijn mensen die zeggen dat toen Christus’ lichaam in het graf lag, Zijn ziel daar neergedaald is om er te lijden voor de zielen van de mensen. Deze verkeerde gedachte kan echter weerlegd worden.+  - Er zijn mensen die zeggen dat toen Christus’ lichaam in het graf lag, zijn ziel daar neergedaald is om er te lijden voor de zielen van de mensen. Deze verkeerde gedachte kan echter weerlegd worden.
  
 a. Het bloed van Christus is tot een volkomen verzoening voor de hele wereld.((*1 Johannes 2:2)) a. Het bloed van Christus is tot een volkomen verzoening voor de hele wereld.((*1 Johannes 2:2))
-b. De woorden van Christus aan het kruis waren: “Het is volbracht” (Joh. 19:30). Hij hoefde dus niets meer te lijden, want de dood betekende het einde van al Zijn lijden. +b. De woorden van Christus aan het kruis waren: “Het is volbracht” (Joh. 19:30). Hij hoefde dus niets meer te lijden, want de dood betekende het einde van al zijn lijden. 
-c. Christus heeft in Zijn ziel toen die nog in Zijn lichaam was, aan het kruis verschrikkelijke angsten geleden, zoals wel duidelijk wordt uit Zijn ontzaglijk roepen “Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij Mij verlaten?” (Matteüs 27:46) – een roep die hemel en aarde deed beven.+c. Christus heeft in zijn ziel toen die nog in zijn lichaam was, aan het kruis verschrikkelijke angsten geleden, zoals wel duidelijk wordt uit zijn ontzaglijk roepen “Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij Mij verlaten?” (Matteüs 27:46) – een roep die hemel en aarde deed beven.
  
  
-Anderen erkennen wel dat de ziel van Christus in de hel is afgedaald, echter niet om daar te lijden maar zoals Hij in Zijn lichaam het evangelie op aarde aan de levenden heeft gepredikt, zo heeft Hij in Zijn dood ook het evangelie in de hel gepredikt door middel van Zijn ziel. Deze tweede mening is dus vrijwel gelijk aan de eerste. Maar waarom zou dat moeten gebeuren?+Anderen erkennen wel dat de ziel van Christus in de hel is afgedaald, echter niet om daar te lijden maar zoals Hij in zijn lichaam het evangelie op aarde aan de levenden heeft gepredikt, zo heeft Hij in zijn dood ook het evangelie in de hel gepredikt door middel van zijn ziel. Deze tweede mening is dus vrijwel gelijk aan de eerste. Maar waarom zou dat moeten gebeuren?
  
 a. Er is na de dood geen ruimte meer voor de prediking en ook niet voor berouw. a. Er is na de dood geen ruimte meer voor de prediking en ook niet voor berouw.
-b. Hier komt nog bij dat Jezus Zijn geest in de handen van Zijn Vader bevolen heeft, en dat Hij tegen de moordenaar heeft gezegd: “Heden zult gij met Mij in het paradijs zijn” (Lucas 23:43).+b. Hier komt nog bij dat Jezus zijn geest in de handen van zijn Vader bevolen heeft, en dat Hij tegen de moordenaar heeft gezegd: “Heden zult gij met Mij in het paradijs zijn” (Lucas 23:43).
  
  
Regel 68: Regel 68:
 Ik durf niet te beweren dat ze echt verkeerd is, want ze gaat niet tegen de Schrift in en ze is op zichzelf ook niet vreemd. Men moet ook niet gering denken over de grote overeenkomst van de kerkvaders en ook is de opvatting niet duidelijk in strijd zijn met de Heilige Schrift. Ik durf niet te beweren dat ze echt verkeerd is, want ze gaat niet tegen de Schrift in en ze is op zichzelf ook niet vreemd. Men moet ook niet gering denken over de grote overeenkomst van de kerkvaders en ook is de opvatting niet duidelijk in strijd zijn met de Heilige Schrift.
  
-Het is waarschijnlijk dat deze mening afgeleid is van de woorden die de apostel in Efeziërs 4:9 uitspreekt: “Wat betekent dit: Hij is opgevaren, anders dan dat Hij ook nedergedaald is naar de onderste delen der aarde?” Hier wordt namelijk een duidelijke tegenstelling gecreëerd tussen “boven alle hemelen” en “de onderste delen der aarde”. Het lijkt er dus dat op dat deze kwestie ook letterlijk wordt geïnterpreteerd. +Het is waarschijnlijk dat deze mening afgeleid is van de woorden die de apostel in Efeziërs 4:9 uitspreekt: “Wat betekent dit: Hij is opgevaren, anders dan dat Hij ook nedergedaald is naar de onderste delen der aarde?” Hier wordt namelijk een duidelijke tegenstelling gecreëerd tussen “boven alle hemelen” en “de onderste delen der aarde”. Het lijkt er dus dat op dat deze kwestie ook letterlijk wordt geïnterpreteerd. Welnu, er is geen lager deel van de aarde dan de hel, de plaats van de verdoemden. Er zijn echter ook andere uitleggers die deze onderste delen simpelweg als de aarde zelf opvatten, het onderste deel van de wereld waarop Christus gekomen is en waar Hij vele jaren gewoond heeft.
- +
-Welnu, er is geen lager deel van de aarde dan de hel, de plaats van de verdoemden. Er zijn echter ook andere uitleggers die deze onderste delen simpelweg als de aarde zelf opvatten, het onderste deel van de wereld waarop Christus gekomen is en waar Hij vele jaren gewoond heeft.+
  
 ==== 7. Wat houdt de vierde opvatting in? ==== ==== 7. Wat houdt de vierde opvatting in? ====
Regel 90: Regel 88:
 //Is deze uitleg wel rechtzinnig?// //Is deze uitleg wel rechtzinnig?//
  
-Ja, dat is ze zeker, want ze komt overeen met de Schrift en met de mate van het geloof. Jesaja zegt in hoofdstuk ~Jesaja 53:5 dat Christus “om onze overtredingen werd [...] doorboord”. En in Psalm 18:6 lezen we: “Banden van het dodenrijk hadden mij omgeven”. In Handelingen 2:24 zegt Petrus dat Hij gebonden was aan “de weeën van de dood”, die er de oorzaak van waren dat Hij de verdoemenis en de toorn van God gevoelde. In Galaten 3:1 zegt Paulus dat Hij voor ons een vloek is geworden. Er kan dus zonder beeldende taal van Hem gezegd worden dat Hij niet voor Zichzelf maar wel voor ons als Borg de last gevoeld heeft die op Hem was gelegd. In Hebreeën 5:7 zegt de apostel dat Christus “gebeden heeft] en smekingen onder sterk geroep en tranen geofferd [heeft]” en dat “Hij is verhoord uit zijn angst”. Van Hem wordt zelfs gezegd – en dat komt maar heel zelden voor – dat vanwege de ontzaglijkheid van Zijn lijden druppels bloed van Zijn gezicht liepen en dat Hij niet vertroost kon worden dan alleen door het zien van een engel (Lucas 22:43). We zien ook dat het met Christus uiteindelijk zo ver kwam dat Hij HiHij in Zijn angst heeft moeten uitroepen: “Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij Mij verlaten?” (Matteüs 27:46) Uit al deze feiten kan men wel afleiden dat Hij als het ware met beide handen geworsteld heeft, en dan niet tegen de dood in het algemeen, maar tegen de helse machten en de angst voor de eeuwige dood.+Ja, dat is ze zeker, want ze komt overeen met de Schrift en met de mate van het geloof. Jesaja zegt in hoofdstuk ~Jesaja 53:5 dat Christus “om onze overtredingen werd [...] doorboord”. En in Psalm 18:6 lezen we: “Banden van het dodenrijk hadden mij omgeven”. In Handelingen 2:24 zegt Petrus dat Hij gebonden was aan “de weeën van de dood”, die er de oorzaak van waren dat Hij de verdoemenis en de toorn van God gevoelde. In Galaten 3:1 zegt Paulus dat Hij voor ons een vloek is geworden. Er kan dus zonder beeldende taal van Hem gezegd worden dat Hij niet voor Zichzelf maar wel voor ons als Borg de last gevoeld heeft die op Hem was gelegd. In Hebreeën 5:7 zegt de apostel dat Christus “gebeden heeft] en smekingen onder sterk geroep en tranen geofferd [heeft]” en dat “Hij is verhoord uit zijn angst”. Van Hem wordt zelfs gezegd – en dat komt maar heel zelden voor – dat vanwege de ontzaglijkheid van Zijn lijden druppels bloed van Zijn gezicht liepen en dat Hij niet vertroost kon worden dan alleen door het zien van een engel (Lucas 22:43). We zien ook dat het met Christus uiteindelijk zo ver kwam dat Hij in zijn angst heeft moeten uitroepen: “Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij Mij verlaten?” (Matteüs 27:46) Uit al deze feiten kan men wel afleiden dat Hij als het ware met beide handen geworsteld heeft, en dan niet tegen de dood in het algemeen, maar tegen de helse machten en de angst voor de eeuwige dood.
  
 ==== 10. Het lijkt echter met dit gevoelen in strijd te zijn dat de pijnen en smarten van de ziel in de Geloofsbelijdenis pas genoemd worden ná de lichamelijke pijnen. ==== ==== 10. Het lijkt echter met dit gevoelen in strijd te zijn dat de pijnen en smarten van de ziel in de Geloofsbelijdenis pas genoemd worden ná de lichamelijke pijnen. ====
Regel 98: Regel 96:
 ==== 11. Men kan hier echter tegen inbrengen dat het goed is om deze woorden [over de nederdaling in de hel] na het kruisigen en het sterven van Christus te laten volgen, maar ze behoren toch niet te volgen op Zijn begraven worden, want daarin is geen pijn meer geweest. ==== ==== 11. Men kan hier echter tegen inbrengen dat het goed is om deze woorden [over de nederdaling in de hel] na het kruisigen en het sterven van Christus te laten volgen, maar ze behoren toch niet te volgen op Zijn begraven worden, want daarin is geen pijn meer geweest. ====
  
-Het is waar dat de nederdaling van Christus in de hel met Zijn dood geëindigd is; en wat tijd betreft was die er vóór de begrafenis. Toch wordt het qua volgorde in de Geloofsbelijdenis ná de begrafenis vermeld, omdat de artikelen ná elkaar alles willen beschrijven wat de vernedering en verbrijzeling van Zijn lichaam aanging.+Het is waar dat de nederdaling van Christus in de hel met Zijn dood geëindigd is; en wat tijd betreft was die er vóór de begrafenis. Toch wordt het qua volgorde in de Geloofsbelijdenis ná de begrafenis vermeld, omdat de artikelen ná elkaar alles willen beschrijven wat de vernedering en verbrijzeling van zijn lichaam aanging.
  
-==== 12. Maar heeft God op Zijn eniggeboren en zeer beminde Zoon ooit wel toornig kunnen worden en heeft Hij Hem dan kunnen verlaten? ====+==== 12. Maar heeft God op zijn eniggeboren en zeer beminde Zoon ooit wel toornig kunnen worden en heeft Hij Hem dan kunnen verlaten? ====
  
-Dat is ook nooit gebeurd, maar God heeft Zijn gunst en genadige hulp wel een tijdlang verborgen gehouden, opdat de menselijke natuur van Christus wérkelijk de benauwdheden zou ervaren, waarmee degenen die door God verlaten en verworpen zijn, worden benauwd en gekweld. Bernardus zegt daarvan in zijn vijfde preek over de profeet Jesaja dat dit een verlating is waarin de nood zo groot was dat ze geen vertoon van kracht of bewijs van heerlijkheid is geweest.+Dat is ook nooit gebeurd, maar God heeft zijn gunst en genadige hulp wel een tijdlang verborgen gehouden, opdat de menselijke natuur van Christus wérkelijk de benauwdheden zou ervaren, waarmee degenen die door God verlaten en verworpen zijn, worden benauwd en gekweld. Bernardus zegt daarvan in zijn vijfde preek over de profeet Jesaja dat dit een verlating is waarin de nood zo groot was dat ze geen vertoon van kracht of bewijs van heerlijkheid is geweest.
  
 ==== 13. Waarom heeft Hij deze smarten moeten lijden? ==== ==== 13. Waarom heeft Hij deze smarten moeten lijden? ====
Regel 123: Regel 121:
 ==== 16. Welke zaken zijn in strijd met deze leer? ==== ==== 16. Welke zaken zijn in strijd met deze leer? ====
  
-  - Het verzinsel van het vagevuur, want we lezen nergens dat Christus de pijnen daarvan geleden heeft, terwijl Hij toch alle vormen van pijn en smart geleden heeft.((*Jesaja 54:3,4)) Hieruit volgt dus dat ze verzonnen zijn, en een gelovig mens behoort daarvoor dan ook niet bevreesd te zijn. Als het anders was, zou de conclusie moeten zijn dat Christus voor enkele smarten niet geleden heeft ten behoeve van ons. Dat is echter in het geheel niet aan de orde.+  - Het verzinsel van het vagevuur, want we lezen nergens dat Christus de pijnen daarvan geleden heeft, terwijl Hij toch alle vormen van pijn en smart geleden heeft.((*Jesaja 54:3,4)) Hieruit volgt dat ze verzonnen zijn, en een gelovig mens behoort daarvoor dan ook niet bevreesd te zijn. Als het anders was, zou de conclusie moeten zijn dat Christus voor enkele smarten niet geleden heeft ten behoeve van ons. Dat is echter in het geheel niet aan de orde.
   - Het verzinsel van het voorgeborchte, dat bestemd zou zijn voor de vaderen die onder de Wet geleefd hebben en voor de kleine kinderen die onder het Evangelie zonder het teken van de doop gestorven zijn.   - Het verzinsel van het voorgeborchte, dat bestemd zou zijn voor de vaderen die onder de Wet geleefd hebben en voor de kleine kinderen die onder het Evangelie zonder het teken van de doop gestorven zijn.


Paginahulpmiddelen