Institutie van Bucanus

de christelijke leer in vragen en antwoorden

institutie:13

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisieVorige revisie
Volgende revisie		Vorige revisie
institutie:13 [07-10-2025 om 14.28 uur] – ds. J.H. Zwartinstitutie:13 [07-10-2025 om 19.38 uur] (huidige) – ds. J.H. Zwart
Regel 1: Regel 1:
-====== De echtscheiding en verstoting ======+====== De echtscheiding en verlating ======
  
-==== 1. Wat betekenen de [Latijnse] woorden repudium (verstoting) en divortium (echtscheiding)? ====+==== 1. Wat betekenen de [Latijnse] woorden repudium (verlating) en divortium (echtscheiding)? ====
  
-//Repudium// (verstoting) wordt gebruikt voor het afwijzen van iemand vanwege een schandelijke zaak.+//Repudium// (verlating) wordt gebruikt voor het afwijzen van iemand vanwege een schandelijke zaak (//res pudendam//).
  
 //Divortium// (echtscheiding) komt van //divertendo// (scheiden). Want door echtscheiding scheiden getrouwden van elkaar en gaan zij elk hun eigen weg. Of het komt zoals sommigen menen van //diversitate mentis// (verschil van inzicht), omdat degene die aanleiding tot de scheiding geeft, anders gezind is dan toen hij het huwelijk aanging. //Divortium// (echtscheiding) komt van //divertendo// (scheiden). Want door echtscheiding scheiden getrouwden van elkaar en gaan zij elk hun eigen weg. Of het komt zoals sommigen menen van //diversitate mentis// (verschil van inzicht), omdat degene die aanleiding tot de scheiding geeft, anders gezind is dan toen hij het huwelijk aanging.
  
-De Hebreeën noemen het een afsnijding. De Grieken een wegzending((*Matteüs 19:8)) en ontbinding. Matteüs 5:31 spreekt van "een scheidbrief" of losbrief die een man zijn vrouw kon geven. Want het was een vrouw niet toegestaan van haar man te scheiden of hem een scheidbrief te geven, maar alleen de man, die scheidde van zijn vrouw.((*Deuteronomium 24:1-2 *Maleachi 2:16))+De Hebreeën spreken wel van een afsnijding. En de Grieken van een wegzending((*Matteüs 19:8)) of ontbinding. Matteüs 5:31 spreekt van "een scheidbrief" of losbrief die een man zijn vrouw kon geven. Want het was een vrouw niet toegestaan van haar man te scheiden of hem een scheidbrief te geven. Alleen de man kon daarmee scheiden van zijn vrouw.((*Deuteronomium 24:1-4 *Maleachi 2:16))
  
-==== 2. Is er onderscheid tussen verstoting en echtscheiding? ====+==== 2. Is er verschil tussen verlating en echtscheiding? ====
  
-De Schrift kent hiertussen geen verschil. Modestinus zegt echter dat verlating plaatsvindt tussen ondertrouwden, en echtscheiding tussen getrouwden. Dit onderscheid zullen wij handhaven. Daarom zullen we eerst spreken over de verlating, dat wil zeggen: over de verbreking van beloften en de ondertrouw.+Uit de Schrift kennen we hiertussen geen verschil. Modestinus zegt echter dat verlating plaatsvindt tussen ondertrouwden, en echtscheiding tussen getrouwden. Dit onderscheid zullen wij omwille van de duidelijkheid aanhouden. Daarom zullen we eerst spreken over de verlating, dat wil zeggen: over de verbreking van de verloving.
  
-==== 3. Als het huwelijk door onderlinge bewilliging gesloten wordt, mag het dan ook niet door bewilliging gebroken worden? ====+==== 3. Kan een huwelijk dat door wederzijdse toestemming is aangegaan ook door louter toestemming gebroken worden? ====
  
-Nee, want het huwelijk wordt niet alleen door menselijke bewilliging, zoals andere handelingen in het menselijk verkeer, maar vooral ook door goddelijke autoriteit tot stand gebracht, zodat hiervan geldt: "Hetgeen dan God samengevoegd heeft, scheide de mens niet" (Matteüs 19:6).+Nee, want het huwelijk wordt niet slechts aangegaan door menselijke bewilliging, zoals andere maatschappelijke contracten, maar vooral ook door goddelijk gezag. Immers geldt hier: "Hetgeen dan God samengevoegd heeft, scheide de mens niet" (Matteüs 19:6).
  
-==== 4. In welke gevallen mag dan verlating plaatshebben of de ondertrouw ontbonden worden? ====+==== 4. In welke gevallen mag dan een verlating plaatshebben of een verloving ontbonden worden? ====
  
-Over het algemeen wordt gesproken van zeven gevallen: +Men telt doorgaans zeven gevallen waarbij dit mogelijk is: 
-  - Als een persoon na de ondertrouw in kwaad gerucht komt vanwege een zonde. +  - Als een van beide personen na de verloving in schande valt vanwege een of andere schandelijke daad. 
-  - Als er een een of ander zwaar gebrek aan het lichaam of aan het gemoed voorkomt, die het gebruik van het huwelijk gruwelijk of schadelijk maakt, zoals lepra, de vallende ziekte, uitzinnigheid of ongeneeslijke verlamming. Het zou echter beter zijn door wetgeving te voorkomen dat mensen met zulke verschrikkelijke en ongeneselijke ziekten mogen huwen, aangezien blijkt dat ze van God tot de ongehuwde staat geroepen zijn en beroofd zijn van het vermogen om het huwelijk wettig te gebruiken. Want wie zou toch met een goed geweten het huwelijk kunnen volbrengen, als hij dat niet mag gebruiken, en zichzelf en andere burgers ermee verderft, of zelfs kinderen voorbrengt tot een voortdurende ellende en algemene schade en nadeel voor de maatschappij.  +  - Als iemand een ernstig lichamelijk of geestelijk gebrek oploopt, die het huwelijk weerzinwekkend of zelfs schadelijk zou maken. Denk bijvoorbeeld aan lepra, epilepsie, krankzinnigheid of ongeneeslijke verlamming. Het zou dan ook billijk zijn door wetgeving te voorkomen dat mensen met zulke verschrikkelijke en ongeneeslijke ziekten kunnen trouwen, aangezien [uit hun aandoening] blijkt dat ze door God tot de ongehuwde staat geroepen zijn, beroofd als ze zijn van het vermogen om het huwelijk wettig te gebruiken. Want wie zou met een goed geweten een huwelijk kunnen aangaan waarvan hij geen gebruik kan maken, en waarmee hij alleen maar zichzelf en andere burgers in gevaar brengt, en mogelijk zelfs kinderen voortbrengt die de maatschappij voortdurend leed en schade toebrengen?  
-  - Wanneer er sprake is van zogenaamde overspelige verwantschap; dat wil zeggen: als de bruidegom iemand van de bloed-vriendinnen van de bruid bekend heeft. Zelfs als de bruid hem niet wil verlaten, moet in zo'n geval toch de ondertrouw verbroken worden, en dat niet zonder zware straffen voor degene, die de trouw zo meinedig gebroken heeft. +  - Als er sprake is van zogenaamde 'overspelige verwantschap'; dat wil zeggen: als de verloofde gemeenschap heeft gehad met een bloedverwant van de ander. Zelfs als de ander hem niet wil verlaten, moet in zo'n geval de verloving toch verbroken worden, en dat niet zonder bestraffing van degene die de trouw door zulk een meineed geschonden heeft. 
-  - Bij het verkeerd en langdurig afwezig zijn van de bruidegom of de bruid. Dat is immers een verbreking van de belofte. Dit gebeurt na drie voorgaande openbare afkondigingen in de kerkelijke vergadering. Wie echter tegen zijn wil wegblijft, mag niet als een verlater  beschouwd worden. +  - Bij het kwaadwillig en langdurig afwezig zijn van een verloofde. Want dan moet de verloving worden verbroken. Dit gebeurt na drie voorgaande openbare afkondigingen in de kerkelijke vergadering. Wie echter tegen zijn wil wegblijft, mag niet als een onwillige deserteur worden beschouwd. 
-  - Bij schandelijke ketterij of afval van de ware religie en godsdienst. +  - Bij een verwerpelijke ketterij of afval van de ware religie en godsdienst. 
-  - Wanneer er sprake is een dusdanige verstoring van de verstandhouding tussen bruidegom en bruid, dat ze op geen enkele manier verzoend kunnen worden, mits de vleselijke band er nog niet geweest is. Opdat niet iets schandelijks en kwaads volgt uit een gedwongen huwelijk. Waarbij degenen die schuld hebben vanwege hun lichtvaardigheid en niet gehouden trouw, gestraft moeten worden. +  - Bij een dusdanige onenigheid tussen de verloofden, dat ze op geen enkele manier verzoend kunnen worden. Maar dan alleen als er nog geen vleselijke gemeenschap is geweest. Uit gedwongen huwelijken volgt namelijk al gauw iets schandelijks en kwaads. Lichtvaardigheid en trouweloosheid mag echter niet ongestraft blijven. 
-  - Bij beschadiging, schending of beroving van enig lid, waardoor de persoon lelijk en schandelijk wordt gemaakt. Onder dit voorbehoud, dat de gemeenschap er niet tussengekomen is. +  - Als er verminking van een lichaamsdeel optreedt, waardoor de persoon afzichtelijk en mismaakt wordt. Onder dit voorbehoud, dat er geen gemeenschap heeft plaatsgevonden. 
-  - Bij overspel, wat de beloften en de band van het huwelijk geheel en al verbreekt. +  - Bij overspel, wat de verloving en de band met de ander geheel en al verbreekt. 
-  - Bij ondertrouw die gesloten is tussen onvolwassen personen of anderen zonder autoriteit, wil en toezegging van de ouders of verzorgers. Ook bij verwisseling van persoon (zoals Lea door Rachel aan Jakob opgedrongen werd). Of ook als een dienstmeisje of slaaf als was het een vrije persoon iemand opgedrongen wordt, of door geweld of vrees of alleen onder bepaalde voorwaarde. In dergelijke gevallen mag de ondertrouw afgesneden worden, tenzij men bij nader inzien ervan verzekerd is dat de band vrijwillig of met vrijwillige eenstemmigheid is aangegaan.+  - Als de verloving is aangegaan door onvolwassenen, of ook zonder toestemming van de ouders of verzorgers. Of ook bij een vergissing in de persoon (zoals toen Lea aan Jakob werd gegeven in plaats van Rachel). Of ook als een slavin wordt gegeven in plaats van een vrije vrouw. Of als de verloving is aangegaan door geweld of vrees of alleen onder een bepaalde voorwaarde. In dergelijke gevallen mag de verloving worden verbroken, tenzij die alsnog bevestigd wordt door een vrijwillige band en instemming.
  
-==== 5. Op hoeveel manieren wordt een bestaand huwelijk verbroken? ====+==== 5. In hoeveel gevallen kan een bestaand huwelijk worden ontbonden? ====
  
-Op twee manieren:+In twee gevallen: 
 +  - Als een huwelijk van zichzelf rechtens ongeldig is, voor geen huwelijk gehouden kan worden of van rechtswege nietig verklaard wordt. 
 +  - Als een huwelijk dat rechtsgeldig en bevestigd was, om wettige redenen wordt ontbonden.
  
-  - Als een huwelijk van zichzelf en met recht geen huwelijk is, voor geen huwelijk gehouden wordt of door het recht verklaard wordt geen huwelijk te zijn. +==== 6. Wanneer wordt een huwelijk van rechtswege nietig verklaard? ====
-  - Als een huwelijk dat vast en bevestigd was, om wettige redenen verbroken wordt.+
  
-==== 6. Om welke redenen wordt het huwelijk, van rechtswege, verklaard geen huwelijk te zijn? ====+  - Als er een gebrek of zonde zit in het huwelijkscontract. 
 +  - Als er een gebrek of zonde zit in de personen die het huwelijk aangaan.
  
-  - Als er gebrek of zonde is in het huwelijkscontract. +==== 7. Wanneer is er een gebrek in de bewilliging of het sluiten van het huwelijk? ====
-  - Als er gebrek of zonde is in de personen die het huwelijk aangaan.+
  
-==== 7. Wanneer is er gebrek in de bewilliging of het sluiten van het huwelijk? ====+Als de overeenkomst of de bewilliging schandelijk en onwettig is.
  
-Als het contract, de overeenkomst, of de bewilliging schandelijk en ongeoorloofd of onrechtvaardig is.+//Wanneer is de bewilliging schandelijk?//\\ 
 +  - Als deze in strijd is met de wet van God en de natuur, en er een huwelijk gesloten wordt binnen de door God verboden graden. Daarom is een dergelijk huwelijk schandelijk en schofterig en van rechtswege nietig. 
 +  - Het huwelijk is onwettig als het in strijd is met de besluiten van vrome overheden, die huwelijken in bepaalde graden hebben verboden ten behoeve van het maatschappelijk welzijn.\\ Er moet echter dit onderscheid worden gemaakt, dat tegen een goddeloze verbintenis in de door God verboden graden niet bevestigd mag worden; door geen menselijke bepaling, door geen kerkelijke zegening en ook door geen vleselijke gemeenschap. Maar de verhoudingen in graden die [alleen] door de overheid verboden zijn, mogen met enige rekkelijkheid toegelaten worden als de nood en de gelegenheid dat vereisen.
  
-Wanneer is de bewilliging schandelijk?+==== 8. Wanneer is een verbintenis onrechtmatig? ====
  
-  - Als deze strijdig is met de wet van God en  de natuur en een huwelijk gesloten wordt in de graden die door God verboden zijn. En daarom is zo'n huwelijk schandelijk en schofterig en van rechtswege geen huwelijk. +Als deze voltrokken wordt tegen de toestemming en het gezag van de ouders, mits deze goed en recht oordelen over de kinderen die gesteld zijn onder hun ouderlijke macht. Als de ouders het op geen enkele manier goedkeuren, moet de verbintenis nietig worden verklaard. Want zoals Christus in Matteüs 19:6 zegt: "Hetgeen dan God samengevoegd heeft, scheide de mens niet", zo wil God wel gescheiden hebben wat een mens samenvoegt tegen en buiten het Woord van God.
-  - Het huwelijk is ongeoorloofd als het strijdig is tegen het verbod van de vrome overheden, die huwelijken in bepaalde graden verbieden ten behoeve van het maatschappelijk welzijn. +
- +
-Dit onderscheid moet wel gemaakt worden, dat onbehoorlijke verhoudingen in graden welke God verboden heeft, door geen menselijke bepaling verleend, door geen kerkelijke zegening en door geen vleselijke band mogen of behoren bevestigd te worden. Maar de verhoudingen in graden, die door de overheid verboden zijn, mogen toegelaten worden, door rekkelijkheid, als de nood en de gelegenheid dat vereist. +
- +
-==== 8. Welke verhoudingen zijn onrechtvaardig? ==== +
- +
-Die voltrokken worden tegen de bewilliging, autoriteit, macht en opzicht van de ouders die goed en recht oordelen over de kinderen die gesteld zijn onder de macht van de ouders. Deze verhoudingen die de ouders zeker niet bondig willen laten zijn, behoren ook niet bondig verklaard te worden, zoals Christus zegt in Matteüs 19:6: "Hetgeen dan God samengevoegd heeft, scheide de mens niet." Wat de mens echter samenvoegt tegen en buiten Gods woord, dat wil God juist wel gescheiden hebben.+
  
 ==== 9. Door welk persoonlijk gebrek kan het huwelijk van rechtswege ongeldig worden? ==== ==== 9. Door welk persoonlijk gebrek kan het huwelijk van rechtswege ongeldig worden? ====

Paginahulpmiddelen