Dit is een oude revisie van het document!
Het Latijnse woord voor 'wet' is lex en komt waarschijnlijk van:
In het Grieks heet de wet nomos, alsof men zei 'nemer', bij wijze van tegennaming(???), omdat ze niemand het zijne beneemt maar juist een ieder geeft wat hem rechtens toekomt.
Een leer die in het verstand van de mensen van God ingeplant is en eertijds door Mozes verhaalt is, bevelende dingen die heilig en rechtvaardig zijn, belovende het eeuwige leven met zulke voorwaarde: zo gij het alles volbrengt: en de verdoemenis dreigende: zo gij in het allerminst tekort komt.15)
Verschillende, maar in verschillend opzicht: want als er een vergelijking gemaakt wordt tussen de wet en het evangelie, voornamelijk in het hoofdstuk van de rechtvaardigmaking, dan geeft Paulus aan de wet zeer beschimpende namen, maar dat geschied niet om de schuld van de wet, maar om onzent wil. Want hij noemt ze: een lijder en een besloten kerker16), het juk der dienstbaarheid 17)18); de macht of de kracht van de zonde.19); de werking van de toorn en de dood.20); zwakke en gebrekkige inzettingen of beginselen van de wereld.21); de dienst van de dood en de verdoemenis:een dode letter 22), het handschrift dat tegen ons is 23), het verbond tot dienstbaarheid barende.24). Maar de wet in zichzelf aangemerkt zijnde als een leer van God ingesteld en geboden, wordt genoemd 'een heilige wet' en 'een heilig en goed gebod'25) en levendige woorden 26) en 'het gebod tot het leven'.27)
God zelf, die dezelve in de schepping van het begin af in het verstand van de mensen ingestort heeft. Daarna op de berg Sinaï in stenen tafelen gesneden en heeft laten verkondigen.28)
"en zij is op last van (God) door engelen in de hand van een middelaar gegeven", dat is, zij is Mozes Zijn bode gegeven door de dienst van de engelen.
Mozes, die van God in het bijzonder daartoe gesteld is geweest.31) 32) Hetwelk in 33) bevestigt wordt: want Mozes als een middelaar tussen God en het volk 34), twee maal van de berg komende, heeft twee tafelen, die hij van God door de dienst van de engelen ontvangen had, tot de Israëlieten gebracht.35)
Drieërlei: de wet van de zeden, de wet van de ceremoniën en de wet van de vierschaar of de burgerlijke wet.37) Van welke de wet van de zeden aan de Joden met de andere heidenen gemeenschappelijk is geweest, en de wet van de ceremoniën en de burgerlijke wet zijn haar eigen geweest en als haar stadsrechten.
Het is een goddelijk gebod, inhoudende een regel om godvruchtig en rechtvaardig voor God te leven, eisende van alle mensen een volkomen en altijd durende gehoorzaamheid tegenover God. Belovende het eeuwige leven aan hen die gehoorzaam geweest zijn. Maar de dood en verdoemenis dreigende hen die ze niet volkomen volbracht zullen hebben.38) Zij wordt de wet der zeden genoemd omdat ze een gedurige regel is voor het leven, daar een ieders zeden en manieren zowel tegen God als tegen de naaste moeten toegepast worden en sommierlijk(???) in de tien geboden begrepen zijn.39)
Het verschil is heel groot: Want de menselijke wetten eisen of verbieden alleen uiterlijke werken, en zijn een discipline of onderwijzing die alleen overlopener(???) wijze geschied. En alleen een inwendige sturing en matiging van het gemoed en gezindheden naar het oordeel van ons verstand. Maar de wet van God vereist niet alleen uiterlijke werken en daden, maar bekering van de gehele natuur tot God. Een absoluut volkomen gehoorzaamheid en een inzet van al onze emoties naar de altijd durende regel van het verstand van God en geestelijke bewegingen die oprecht en zuiver met de wet overeenkomen. Welk Paulus gevoelen is in Romeinen 7:1414 Wij weten immers, dat de wet geestelijk is; ik echter ben vlees, verkocht onder de zonde.: De wet is geestelijk. En in Deuteronomium 6:55 Gij zult de Here, uw God, liefhebben met geheel uw hart en met geheel uw ziel en met geheel uw kracht.: Gij zult de Heere uw God liefhebben met uw ganse hart. En: Gij zult niet begeren…40).
Ten andere, die wetten verkondigen ons alleen tijdelijke straffen: maar de wetten van God eeuwige gramschap en tegelijk tijdelijke en eeuwige straffen.
Nee.
Waarom is het dan nodig geweest dat de tien geboden verkondigt werden?
1 Timoteüs 1:55 En het doel van (alle) vermaning is liefde uit een rein hart, uit een goed geweten en een ongeveinsd geloof.: En het doel van (alle) vermaning is liefde uit een rein hart, uit een goed geweten en een ongeveinsd geloof.
Dat de wedergeborenen dat ook niet kunnen leert ons niet alleen de ervaring en het getuigenis van de Schrift:41) "Geen mens is er die niet zondigt". David in:42) 'Niemand die leeft zal voor Uw aangezicht rechtvaardig zijn'. En Paulus in Romeinen 7:2121 Zo vind ik dan deze regel: als ik het goede wens te doen, is het kwade bij mij aanwezig.: "Degenen die het goede wil doen, (want hij spreekt van een enig werk dat goed is) ligt het kwaad bij." En in Filippenzen 3:1212 Niet, dat ik het reeds zou verkregen hebben of reeds volmaakt zou zijn, maar ik jaag ernaar, of ik het ook grijpen mocht, omdat ík ook door Christus Jezus gegrepen ben.: "Niet dat ik het alreeds verkregen heb, of alreeds volmaakt ben". Maar ook de nieuwe weg, die ons hemelwaarts wijst, waar Christus Jezus is, onze Heere, die betuigt dat duidelijk: 'Want indien de rechtvaardigheid uit de wet is," zegt Paulus in Galaten 2:2121 Ik ontneem aan de genade Gods haar kracht niet; want indien er gerechtigheid door de wet is, dan is Christus tevergeefs gestorven., "zo is dan Christus tevergeefs gestorven."
Dat zij verre, want Hij eist van ons, dat van Hem is, en dat Hij tevoren gegeven heeft. Want Hij had in de schepping onze eerste ouders het vermogen gegeven om de wet te volbrengen: Gelijk wanneer iemand aan een ander geld leende, en dat deze het geld door zijn verzuim en schuld verloor of doorbracht, zodat hij het geld niet terug kon betalen, de schuld-heer nochtans niet zou kunnen beschuldigt worden van ongerechtiheid, indien hij het geleende geld van hem en zijn erfgenamen terugeistte.
Door onderscheid van tijden en personen. God heeft geen onmogelijke dingen geboden aan onze eerste ouders, namelijk voor de val, noch ook aan de wedergeborenen voor wie de wet mogelijk en doenlijk is door de genade, en dat de eersten door toerekening van de voldoening van Christus en door de vergeving van zonden: want het eind of doel, volbrengen en volmaaktheid van de wet, is Christus tot rechtvaardigheid voor een ieder die gelooft.43) En gelijk Ambrosius zegt: 'Die in Christus gelooft, heeft de volmaaktheid van de wet'.
Ten andere, door het beginnen van een nieuw leven te lijden, hetwelk geschied van de Heilige Geest, tot enige trap toe van een goed geweten, naar dewelke zij volmaakt genoemd worden,44) maar door een volkomen volmaaktheid.45) In deze zin zijn de geboden van God niet zwaar,46) omdat ze de vergeving van zonden bij zich hebben 47) en omdat de geest der vernieuwing dusdanig willen in de gelovigen werkt, dat ze een lust en behagen hebben in de wet van God.48). Maar de wet is onmogelijk, namelijk voor de mens in deze verdorven natuur, door zijn eigen krachten en werken: en de schrift schroomt niet te zeggen dat de onderhouding van de wet en juk is, dat noch de apostelen , noch de gelovigen, noch de eerste kerk, noch de eerste vaderen, niet hebben kunnen dragen.49) Het welk ook voorwaar te verstaan is van de wedergeborenen en die gerechtvaardigt zijn.
Het gebruik is drieërlei: om te onderhouden of te bedwingen, om te veroordelen en om te leren. Het eerste is uitwendig, het welk ook een tucht of straf en een burgerlijk gebruik genoemd wordt. Dat de mensen, ook diegenen die onherboren zijn, door een vrees voor strsf en een schrik voor Gods wraak, van uiterlijke zonden afhoud en nodig is tot onderhouding van de openbare gemeenschap van de mensen en bescherming van de vrede: welke de apostel ons voorhoud.50) Als Hij zegt "dat de rechtvaardigen de wet niet is gezet" (niet alleen zoveel de rechtvaardigmaking of de verdoemenis belangt, maar zoveel aangaat het bedwang: gelijk een moeder die haar kinder vanzelf liefheeft en voed, door de wet daartoe niet gedwongen zijnde, al is het schoon dat de wet zulks ook gebied), maar de onrechtvaardigen, de halstarrigen enz. En dit gebruik is goed om ieder mens in zijn ambt en schuldige plicht te houden en de uitwendige manieren en zeden te stieren. Met hetwelk de farizeeën en de geveinsden tevreden zijn: ten aanzien van welk gebruik Paulus ook zegt in Filippenzen 3:66 een Hebreeër uit de Hebreeën, naar de wet een Farizeeër, naar mijn ijver een vervolger van de gemeente, naar de gerechtigheid der wet onberispelijk. dat hij voor zijn bekering onberispelijk is geweest.
Inwendig en verborgen, dat het geweten van de mensen raakt, de zonde ontdekt, straft en verdoemt, de mens brengt voor Gods rechterstoel en hem onderwerpt aan het vonnis van de verdoemenis: van welk gebruik men leest in Romeinen 3:2020 daarom, dat uit werken der wet geen vlees voor Hem gerechtvaardigd zal worden, want wet doet zonde kennen.: "Door de wet is de kennis der zonde", en in Romeinen 7:99 Ik heb eertijds geleefd zonder wet; toen echter het gebod kwam, begon de zonde te leven, maar ik begon te sterven.: Ik leefde eertijds zonder de wet, dat is zonder zorg, niet voelende het oordeel van de wet, Maar als het gebod gekomen is, zo is de zonde weer levend geworden, doch ik ben gestorven, dat is , heb verstaan dat ik de dood en de verdoemenis waardig ben, ten aanzien van dit gebruik wordt er gezegd: "dat de wet toorn werkt" (Romeinen 4:1515 De wet immers bewerkt toorn; waar echter geen wet is, is ook geen overtreding.). Omdat ze Gods gramschap en toorn verkondigt en als uitroept dat wij de gramschap van God zijn onderworpen.
En 2 Korintiërs 3:77 Indien nu de bediening des doods, met letters op stenen gegrift, gepaard ging met zulk een heerlijkheid, dat de kinderen Israëls de blik niet op het aangezicht van Mozes konden vestigen om de heerlijkheid van zijn aangezicht, die toch verdwijnen moest.. De wet is de bediening van de dood, dat is, zij doet ons verstaan uit de kennis van de zonden, dat wij des doods, dat is, de verdoemenis waardig zijn. Dat heeft de wet, niet door haar schuld en gebrek (want van natuur is ze goed en heilig), maar door het gebrek van onze verdorven natuur. Want gelijk de toetssteen niet het goud zelf is, maar alleen een proefsteen, die het oprechte goud van het valse goud onderscheid: alzo is de wet de oorzaak van de zonde niet, maar alleen een toetssteen die het recht onderscheid van het onrecht.51)
Dit gebruik dient daartoe om de overgegeven boze mensen te verschrikken en die zo overgegeven boos niet zijn dweeg(???) te maken en hen te bereiden om hulp te zoeken en die in Christus te verkrijgen. Tot welk aanzien de wet een leidsman of leermeester genoemd wordt. "Galaten 3:2424 De wet is dus een tuchtmeester voor ons geweest tot Christus, opdat wij uit geloof gerechtvaardigd zouden worden.". Want als de wet alle mensen van ongerechtigheid beschuldigde zo vermaande ze ook meteen dat de gerechtigheid, in die beloofde Messias te zoeken was, zo ze niet verloren wilden gaan.
Wij hebben het voorbeeld van dit gebruik bij David. Nadat hij de bestraffing van Nathan had gehoord:52) en Jesaja zegt: "Gelijk een leeuw, zo zal hij al mijn beenderen breken" (Jesaja 38:1313 Dag en nacht geeft Gij mij prijs; tot aan de morgen zoek ik tot rust te komen. Als een leeuw, zo verbreekt Hij al mijn beenderen. Dag en nacht geeft Gij mij prijs.). En Handelingen 2:14,23,3714 Maar Petrus stond met de elven op, en hij verhief zijn stem en sprak hen toe: Gij Joden en allen, die te Jeruzalem woonachtig zijt, dit zij u bekend en neemt mijn woorden ter ore. (...) 23 deze, naar de bepaalde raad en voorkennis van God uitgeleverd, hebt gij door de handen van wetteloze mensen aan het kruis genageld en gedood. (...) 37 Toen zij dit hoorden, werden zij diep in hun hart getroffen, en zij zeiden tot Petrus en de andere apostelen: Wat moeten wij doen, mannen broeders?: Wanneer de hoorders vaan Petrus prediking van de wet, die de joden de ondankbaarheid tegen God en de doodslag van de onschuldige Christus voorhield, dat is de schending van de twee tafels van de wet, van harte verslagen zijnde zeiden tot de apostelen: "Mannen broeders, wat moeten wij doen?" Welke Petrus antwoord: "Bekeert u" (Handelingen 2:3838 En Petrus antwoordde hun: Bekeert u en een ieder van u late zich dopen op de naam van Jezus Christus, tot vergeving van uw zonden, en gij zult de gave des heiligen Geestes ontvangen.). Want gelijk levende of ongebluste kalk met water ontstoken wordt en met olie uitgeblust: zo wordt de zonde door de wet door toeval vermeerdert en de angsten van het hart, dat door het oordeel van de wet verslagen is, worden door de olie, dat is, door het aanhoren van de troost van het evangelie geheeld en gezond gemaakt.
Dat is geestelijk, omdat het hen aangaat die door Gods Geest wedergeboren zijn, die hij leert en onderwijst in de ware Godsdienst en de regel om wel te leven. Van welk gebruik in Ezechiël 20:1919 Ik ben de Here, uw God, wandelt naar mijn inzettingen en onderhoudt naarstig mijn verordeningen. staat : "Wandelt in mijn inzettingen". Ten aanzien van dit gebruik prijst David ons de wet bijzonder aan met heerlijke lofprijzing Psalm 19:8,98 De wet des Heren is volmaakt, zij verkwikt de ziel; de getuigenis des Heren is betrouwbaar, zij schenkt wijsheid aan de onverstandige. 9 De bevelen des Heren zijn waarachtig, zij verheugen het hart; het gebod des Heren is louter, het verlicht de ogen.: " 8 De wet des Heren is volmaakt, zij verkwikt de ziel; de getuigenis des Heren is betrouwbaar, zij schenkt wijsheid aan de onverstandige. 9 De bevelen des Heren zijn waarachtig, zij verheugen het hart; het gebod des Heren is louter, het verlicht de ogen. "
Die leerde de kerkelijke gebruiken en de uitwendige ceremoniën als
Het is een gebod geweest van uiterlijke daden, waardoor de burgerlijke gemeenzaamheid van de Israëlieten moest bestuurd worden: of een Israëlietisch burgerlijk recht van de Magistraten of overheden van onderscheiding van heerlijkheden, uitdeling van erfgoederen, straffen van de misdaden, onderscheiding en heerschappij van erfenis, orden van vierschaar-rechten, handelingen, wijzen van huwelijken, verlatingen, dienstbaarheid, orden en wetten van krijgsgetuigen, woeker, van zijn broeden zaad verwekken, straffen van lasteren, mijneed, de ontheiliging van de sabbat en de ceremoniën, van oproer, van ongehoorzaamheid, van doodslag, van gegeven schade of in goederen, of in het lichaam, van overspel, verkrachting, diefstal en samengevat van alle misdaden tegen ieder gebod van de tien woorden begaan.
Wat betreft de rechtvaardigmaking, in gelijke voege moet men gevoelen van alle delen van de wet, te weten: dat er niemand rechtvaardig is of tot het eeuwige leven aangenomen wordt om enig werk van de wet.
Wat betreft de gehoorzaamheid, zo moet men de delen van de wet onderscheiden. De wet van de zeden heeft twee delen: de geboden of de regel en richtsnoer van het leven en het aanhangsel van de beloften of dreigementen.
Wat betreft de regel van het leven: de wet zal wat betreft de geboden zelf niet afgedaan worden, noch in dit noch in het toekomende leven.Want God eist een altijd durende liefde tot Hem en zijn schepsel elk in het zijne.
En in dit aanzicht betuigt de Heere dat Hij niet gekomen is om de wet teniet te doen, maar om de wet te vervullen, en dat er niet een stip van de wet vergaan zal, of het zal alles geschieden. Matteüs 5:17,1817 Meent niet, dat Ik gekomen ben om de wet of de profeten te ontbinden; Ik ben niet gekomen om te ontbinden, maar om te vervullen. 18 Want voorwaar, Ik zeg u: Eer de hemel en de aarde vergaat, zal er niet één jota of één tittel vergaan van de wet, eer alles zal zijn geschied..
Maar zoveel belangt de aanhangsels, alle beloften van de wet zijn voor de wedergeborenen vast in Christus. 61)
Zoveel de dreigingen, de onverbiddelijke straf van de wet en strafuitvoering aangaat, die zijn voor de wedergeborenen teniet gedaan. Romeinen 6:1414 Immers, de zonde zal over u geen heerschappij voeren, want gij zijt niet onder de wet, maar onder de genade.: "Gij zijt niet onder de wet, maar onder de genade." En Romeinen 8:11 Zo is er dan nu geen veroordeling voor hen, die in Christus Jezus zijn.: " Zo is er dan nu geen veroordeling voor hen, die in Christus Jezus zijn ." En Galaten 3:1313 Christus heeft ons vrijgekocht van de vloek der wet door voor ons een vloek te worden; want er staat geschreven: Vervloekt is een ieder, die aan het hout hangt.: " Christus heeft ons vrijgekocht van de vloek der wet door voor ons een vloek te worden;" En Galaten 4:4,54 Maar toen de volheid des tijds gekomen was, heeft God zijn Zoon uitgezonden, geboren uit een vrouw, geboren onder de wet, 5 om hen, die onder de wet waren, vrij te kopen, opdat wij het recht van zonen zouden verkrijgen.: Christus is onder de wet geworden, opdat Hij degenen die onder de wet waren verlossen zou.Doch de verdoemden zijn de gehele en haar verdoemelijk vonnis onder worpen naar Galaten 3:1010 Want allen, die het van werken der wet verwachten, liggen onder de vloek; want er staat geschreven: Vervloekt is een ieder, die zich niet houdt aan alles, wat geschreven is in het boek der wet, om dat te doen.: " Vervloekt is een ieder, die zich niet houdt aan alles, wat geschreven is in het boek der wet, om dat te doen. "
Zij is teniet gedaan, maar niet voor zoveel de betekenis en de schrift aangaat, dat ze niet gelezen zouden mogen worden, want ze kan ons leren van Christus Jezus. Maar wat betreft het gebruik en de uitwendige onderhouding: Daniël 9:2727 En hij zal het verbond voor velen zwaar maken, een week lang; in de helft van de week zal hij slachtoffer en spijsoffer doen ophouden; en op een vleugel van gruwelen zal een verwoester komen, en wel tot aan de voleinding toe, en waartoe vast besloten is, dat zal zich uitstorten over wat woest is.: " En hij zal het verbond voor velen zwaar maken, een week lang; in de helft van de week zal hij slachtoffer en spijsoffer doen ophouden; " En Christus zegt in Matteüs 11:1313 Want al de profeten en de wet hebben geprofeteerd tot Johannes toe.: "Want al de profeten en de wet hebben geprofeteerd tot Johannes toe". En Johannes 1:1717 want de wet is door Mozes gegeven, de genade en de waarheid zijn door Jezus Christus gekomen.: "want de wet is door Mozes gegeven, de genade en de waarheid zijn door Jezus Christus gekomen. " Daarom zijn de ceremoniën door het openbaar besluit van de Heilige Geest in de vergadering van de apostelen, Handelingen 15:66 En de apostelen en de oudsten vergaderden om deze aangelegenheid te overwegen., en volgende, teniet gedaan en kunnen ook niet weer in het gebruik genomen worden, omdat Christus (wiens voorbeelden zij geweest zijn) gekomen is en die alle tezamen vervult heeft. Kolossenzen 2:1414 door het bewijsstuk uit te wissen, dat door zijn inzettingen tegen ons getuigde en ons bedreigde. En dat heeft Hij weggedaan door het aan het kruis te nagelen.: "door het bewijsstuk uit te wissen, dat door zijn inzettingen tegen ons getuigde en ons bedreigde. En dat heeft Hij weggedaan door het aan het kruis te nagelen. " Dat is de ceremoniën, die plechtige of feestelijke werktuigen waren,die betuigen onze schuld en onreinheid. Zo ook Hebreeën 10:1414 Want door één offerande heeft Hij voor altijd hen volmaakt, die geheiligd worden.: "Want door één offerande heeft Hij voor altijd hen volmaakt, die geheiligd worden. " Dat werd ook betekent door het scheuren van het voorhangsel van de tempel in het lijden van Christus.62) Daarom zegt Paulus: Galaten 5:22 Zie, ik, Paulus, zeg u: indien gij u laat besnijden, zal Christus u geen nut doen.: "Zie, ik, Paulus, zeg u: indien gij u laat besnijden, zal Christus u geen nut doen." Voor deze wet heeft Christus de bediening van twee sacramenten ingesteld, die onderhouden moeten worden in de christelijke kerk naar Zijn regel of richtsnoer tot het einde van de wereld toe. Marcus 16:1515 En Hij zeide tot hen: Gaat heen in de gehele wereld, verkondigt het evangelie aan de ganse schepping.. Gaat, predikt, doopt. En in 1 Korintiërs 11:2626 Want zo dikwijls gij dit brood eet en de beker drinkt, verkondigt gij de dood des Heren, totdat Hij komt.: " Want zo dikwijls gij dit brood eet en de beker drinkt, verkondigt gij de dood des Heren, totdat Hij komt. " Maar de dingen die daar tot de orden behoren heeft Hij in de vrijheid van de kerken gesteld.
Ja, zoveel de verbintenis aangaat, in zoverre namelijk dat geen land gehouden is om de burgerlijke wetten van het volk van Israël aan te nemen. En zoveel belangt de wijze, bepaling en de gedaante van de straffen of de constitutie en instelling door zekere omstandigheden beschreven, die bestaat in het goeddenken en de vrijheid van de vorsten en prinsen, naar de eis van de plaatsen, tijden en personen: want de wet van het burgerlijk recht verbind degenen alleen die ze gegeven is. Zo ook de wet die voor een zekere tijd gegeven is, verliest de autoriteit of macht na die tijd: zij is de Israëlieten alleen en dat voor een zekere tijd gegeven. Genesis 49:1010 De scepter zal van Juda niet wijken, noch de heersersstaf tussen zijn voeten, totdat Silo komt, en hem zullen de volken gehoorzaam zijn. "De scepter zal van Juda niet wijken, noch de heersersstaf tussen zijn voeten, totdat Silo komt, en hem zullen de volken gehoorzaam zijn." Daarvan mag ook verstaan worden de spreuk van Christus: Lucas 16:1616 De wet en de profeten gaan tot Johannes; sinds die tijd wordt het evangelie gepredikt van het Koninkrijk Gods en ieder dringt zich erin. " De wet en de profeten gaan tot Johannes " , dat is de burgerlijke regering Mozes, zijn tot op Johannes.
Zo is het dat de wet van de vierschaar van een gezet recht geweest is, en de christenen worden derhalve niet gedwongen hun burgerlijke regering op dezelfde wijze te bedienen, als het gemenebest van Israël bedient is geweest, maar het is hun geoorloofd de burgerlijke wetten van haar volk te gebruiken, die overeen komen met de wet van de natuur en de tien geboden naar het gebod uit Romeinen 14:11 Aanvaardt de zwakke in het geloof, maar niet om overwegingen te beoordelen.: " Aanvaardt de zwakke in het geloof, maar niet om overwegingen te beoordelen. " 63) Ten andere heeft God de burgerlijke regering Mozes door zijn (???) oordeel uitgeroepen. 64)
Maar zij is niet afgedaan wat betreft het wezen en einde of de natuurlijke en algemene gerechtigheid, die daar is van Goddelijk en natuurlijk recht en zo veel het de algemene wet van de zeden aangaat, dat degenen gestraft worden die de menselijke gemeenzaamheid in roer stellen, dat een eerlijke vrede en openbare gerustheid onderhouden wordt, en dat recht en gerechtigheid in zwang gaan.
Het evangelie is van de wet verschillend, waarvan wij spreken zullen in de volgende plaats.
De dwalingen:
Want al de profeten en de wet hebben geprofeteerd tot Johannes toe. "
Eindelijk alle dwalingen van de rechte en ware zin en menig van de wet: als ook de zonden, die tegen een ieder gebod van de tien geboden strijden.