Institutie van Bucanus

de christelijke leer in vragen en antwoorden

institutie:22

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisieVorige revisie
institutie:22 [20-09-2023 om 12.27 uur] – ds. J.H. Zwartinstitutie:22 [20-09-2023 om 12.53 uur] (huidige) – ds. J.H. Zwart
Regel 3: Regel 3:
 ==== 1. Wat betekent het woord “testament”? ==== ==== 1. Wat betekent het woord “testament”? ====
  
-Het woord “testament” betekent eigenlijk de oprechte mening van wat men wil, met name ten aanzien van wat er gebeurt met iemands bezittingen na diens dood. De Grieken spreken in deze eigenlijke betekenis over //diatheken//.+Het woord “testament” betekent eigenlijk de oprechte mening van wat men wil, met name ten aanzien van wat er gebeurt met iemands bezittingen na diens dood. De Grieken spreken in deze eigenlijke betekenis over //diatheke//.
  
-In de Schrift betekent het ook een verbond of verdrag tussen God en mensen – twee partijen die daarvóór van elkaar gescheiden waren. In dit verbond belooft God Zijn weldaden aan de mens, namelijk de zaligheid en het eeuwige leven. Van zijn kant vertrouwt de mens op God en Diens belofte; hij voedt en versterkt zijn geloof door het getuigenis van het verbond.((*Hebreeën 7:22)) Hierom spreken de Joden ook over //berith//, dat door de Grieken met //syntheken// wordt weergegeven – er is dan sprake van een verdrag dat twee in leven zijnde personen met elkaar sluiten.+In de Schrift betekent het ook een verbond of verdrag tussen God en mensen – twee partijen die daarvóór van elkaar gescheiden waren. In dit verbond belooft God Zijn weldaden aan de mens, namelijk de zaligheid en het eeuwige leven. Van zijn kant vertrouwt de mens op God en Diens belofte; hij voedt en versterkt zijn geloof door het getuigenis van het verbond.((*Hebreeën 7:22)) Hierom spreken de Joden ook over //berith//, dat door de Grieken met //syntheke// wordt weergegeven – er is dan sprake van een verdrag dat twee in leven zijnde personen met elkaar sluiten.
  
-Als we het woord “oude” of “nieuwe” toevoegen, betekent het ook een deel van de bijbelse geschriften. Het Oude Testament bevat de geschriften van Mozes en de Profeten, en het Nieuwe Testament heeft de geschriften van de evangelisten en de apostelen. Zie ook 2 Korintiërs 3:6: “die [nl. God] ons ook bekwaam gemaakt heeft om dienaren te zijn van een nieuw verbond”, en 2 Korintiërs 3:14: “Want tot heden toe blijft dezelfde bedekking over de voorlezing van het oude verbond.”+Als we het woord “oude” of “nieuwe” toevoegen, ziet het ook op een deel van de bijbelse geschriften. Het Oude Testament bevat de geschriften van Mozes en de Profeten, en het Nieuwe Testament heeft de geschriften van de evangelisten en de apostelen. Zie ook 2 Korintiërs 3:6: [God,] “die ons ook bekwaam gemaakt heeft om dienaren te zijn van een nieuw verbond”, en 2 Korintiërs 3:14: “Want tot heden toe blijft dezelfde bedekking over de voorlezing van het oude verbond.”
  
 ==== 2. Het Hebreeuwse woord “berith” heeft niet de betekenis van “diatheke” of “testament”, maar van “syntheke”, dat is een verdrag tussen in leven zijnde personen (zie 1 Koningen 5:12). Waarom noemen de Griekse vertalers van Gods heilig Woord het verbond van God dat Hij met de mensen sloot, dan een “diatheke” of “testament”? ==== ==== 2. Het Hebreeuwse woord “berith” heeft niet de betekenis van “diatheke” of “testament”, maar van “syntheke”, dat is een verdrag tussen in leven zijnde personen (zie 1 Koningen 5:12). Waarom noemen de Griekse vertalers van Gods heilig Woord het verbond van God dat Hij met de mensen sloot, dan een “diatheke” of “testament”? ====
  
   - De reden is dat //diatheke// als overkoepelend woord ook //syntheke//, dus een verdrag of verbond, betekent. Het woord komt van //diatithesthai//, dat meestal “stipuleren”, “vast beloven” of “verdrag” betekent. Zie Lucas 22:29: “Ik beschik u het Koninkrijk, gelijk mijn Vader het Mij beschikt heeft.”   - De reden is dat //diatheke// als overkoepelend woord ook //syntheke//, dus een verdrag of verbond, betekent. Het woord komt van //diatithesthai//, dat meestal “stipuleren”, “vast beloven” of “verdrag” betekent. Zie Lucas 22:29: “Ik beschik u het Koninkrijk, gelijk mijn Vader het Mij beschikt heeft.”
-  - Het verbond van God dat Hij met mensen sloot, heeft wel wat te maken met een testament, met iets dus wat vreemd is aan andere vormen van een verbond. In andere verbonden wordt namelijk niet in het minst de dood geëist van hen die het verbond sluiten. Hier is het echter heel anders, want het verdrag of verbond tussen God en de mens moest door de dood van Christus vast en rechtsgeldig gemaakt worden. Hierom heeft de apostel in Hebreeën 9:15-17 het woord //diatheke//, testament, gehandhaafd en zo heeft hij een argument aangedragen uit de eigenlijke betekenis van het woord.+  - Het verbond van God dat Hij met mensen sloot, heeft wel wat te maken met een testament, met iets dus wat vreemd is aan andere vormen van een verbond. In andere verbonden wordt namelijk niet in het minst de dood geëist van hen die het verbond sluiten. Hier is het echter heel anders, want het verdrag of verbond tussen God en de mens moest door de dood van Christus vast en rechtsgeldig gemaakt worden. Hierom heeft de apostel in Hebreeën 9:15-17 het woord //diatheke// (testament) gehandhaafd en zo heeft hij een argument aangedragen uit de eigenlijke betekenis van het woord.
   - Het wordt ook een “testament” genoemd, omdat het een testamentaire beschikking maakt en een getuigenis van Gods wil is.   - Het wordt ook een “testament” genoemd, omdat het een testamentaire beschikking maakt en een getuigenis van Gods wil is.
  
Regel 37: Regel 37:
 ==== 6. Hoe kunnen twee verschillende testamenten of verbonden één zijn? ==== ==== 6. Hoe kunnen twee verschillende testamenten of verbonden één zijn? ====
  
-In wezen zijn ze één; dat geldt ten aanzien van alle mogelijke oorzaken: de werkende oorzaak, de materiële oorzaak, de formele of vormoorzaak en de finale of doeloorzaak.+In wezen zijn ze één; dat geldt ten aanzien van alle mogelijke oorzaken: de werkende oorzaak, de materiële oorzaak, de formele oorzaak en de finale of doeloorzaak.
  
 ==== 7. Waardoor zijn ze één voor wat de werkende oorzaak betreft? ==== ==== 7. Waardoor zijn ze één voor wat de werkende oorzaak betreft? ====
Regel 45: Regel 45:
 ==== 8. Hoe zijn ze één voor wat de materiële oorzaak betreft? ==== ==== 8. Hoe zijn ze één voor wat de materiële oorzaak betreft? ====
  
-  - Door de Middelaar Christus, Die alleen het fundament, de grondslag en het wezen van dit verbond is. Zonder Hem kan God de mensen niet in genade ontvangen, want Hij is het gezegende Zaad waarin alle heidenen gezegend worden.((*Genesis 12:2 *Genesis 22:18)) En Paulus zegt: “God was] in Christus, de wereld met Zichzelf verzoenende, door hun hun overtredingen niet toe te rekenen” (2 Korintiërs 5:19); en: “Jezus Christus is gisteren en heden Dezelfde en tot in eeuwigheid” (Hebreeën 13:8).+  - Door de Middelaar Christus, Die alleen het fundament, de grondslag en het wezen van dit verbond is. Zonder Hem kan God de mensen niet in genade ontvangen, want Hij is het gezegende Zaad waarin alle heidenen gezegend worden.((*Genesis 12:2 *Genesis 22:18)) En Paulus zegt dat “God in Christus, de wereld met Zichzelf verzoenende was, door hun hun overtredingen niet toe te rekenen” (2 Korintiërs 5:19). En: “Jezus Christus is gisteren en heden Dezelfde en tot in eeuwigheid” (Hebreeën 13:8).
   - Doordat de betekenis van de sacramenten dezelfde is; ja, de sacramenten van beide verbonden zijn één en dezelfde – dezelfde in betekenis en in gebruik. Dat wil zeggen dat ze een bewijs zijn van dezelfde genade. Paulus spreekt hier ook over als hij getuigt dat de Israëlieten dezelfde doop en hetzelfde geestelijk voedsel met ons ontvangen hebben.((*1 Korintiërs 10:2,3)) Het lijkt wel dat er van enig verschil sprake is in de materie en het aantal van de tekenen, maar toch gaat dat niet op. Het is als bij een trouwring die gegeven wordt als een bevestiging van het huwelijk. Men let er dan niet op of die van goud of van zilver is of dat er één of meer zijn. Nee, het gaat alleen om het doel ervan, om de belofte die met het gebruik ervan gepaard gaat.   - Doordat de betekenis van de sacramenten dezelfde is; ja, de sacramenten van beide verbonden zijn één en dezelfde – dezelfde in betekenis en in gebruik. Dat wil zeggen dat ze een bewijs zijn van dezelfde genade. Paulus spreekt hier ook over als hij getuigt dat de Israëlieten dezelfde doop en hetzelfde geestelijk voedsel met ons ontvangen hebben.((*1 Korintiërs 10:2,3)) Het lijkt wel dat er van enig verschil sprake is in de materie en het aantal van de tekenen, maar toch gaat dat niet op. Het is als bij een trouwring die gegeven wordt als een bevestiging van het huwelijk. Men let er dan niet op of die van goud of van zilver is of dat er één of meer zijn. Nee, het gaat alleen om het doel ervan, om de belofte die met het gebruik ervan gepaard gaat.
  
Regel 83: Regel 83:
 Zo vergelijkt ook Paulus het oude verbond (de wet) met het nieuwe (het evangelie).((*2 Korintiërs 3:6-11 *Galaten 4:24)) Het oude verbond noemt hij de “letter” en de bediening van de dood en de vervloeking, met letters op stenen gegrift. De wet heeft immers ten aanzien van de hoorders van het Woord niet meer kracht dan een willekeurig ander krachteloos geschrift. Ze kan niet anders doen dan van onrechtvaardigheid beschuldigen en het hele menselijke geslacht in de verdoemenis sleuren. Zo vergelijkt ook Paulus het oude verbond (de wet) met het nieuwe (het evangelie).((*2 Korintiërs 3:6-11 *Galaten 4:24)) Het oude verbond noemt hij de “letter” en de bediening van de dood en de vervloeking, met letters op stenen gegrift. De wet heeft immers ten aanzien van de hoorders van het Woord niet meer kracht dan een willekeurig ander krachteloos geschrift. Ze kan niet anders doen dan van onrechtvaardigheid beschuldigen en het hele menselijke geslacht in de verdoemenis sleuren.
  
-Maar het nieuwe verbond noemt de apostel – voor zo ver het in zichzelf onomwonden tegenover de wet wordt geplaatst – “geest” en bediening van de Geest en de gerechtigheid. Dat noemt hij de prediking van het evangelie, omdat het ons Gods barmhartigheid bekendmaakt. Daardoor wij gerechtvaardigd en door de Geest van Christus, Die het evangelie met Zich meevoert, worden we een nieuwe mens. Eveneens is het de Geest Die het geloof dat Hij van ons eist, aan de uitverkorenen ook schenkt.+Maar het nieuwe verbond noemt de apostel – voor zo ver het in zichzelf onomwonden tegenover de wet wordt geplaatst – “geest” en bediening van de Geest en de gerechtigheid. Dat noemt hij de prediking van het evangelie, omdat het ons Gods barmhartigheid bekendmaakt. Daardoor worden wij gerechtvaardigd, en door de Geest van Christus, Die het evangelie met Zich meevoert, worden we een nieuwe mens. Eveneens is het de Geest Die het geloof dat Hij van ons eist, aan de uitverkorenen ook schenkt.
  
 Bovendien noemt Paulus het oude verbond het testament van de dienstbaarheid, omdat het een slaafse vrees in de harten werkt. De wet met haar harde en geheel onmogelijke voorwaarden kan immers niet anders teweegbrengen dan de vrees voor Gods toorn. Het nieuwe verbond noemt hij daartegenover het testament van de vrijheid, omdat het in degenen die geloven een kinderlijk vertrouwen schept. Zie Romeinen 8:15: “Want gij hebt niet ontvangen een geest van slavernij om opnieuw te vrezen, maar gij hebt ontvangen de Geest van het zoonschap, door welke wij roepen: Abba, Vader.” Bovendien noemt Paulus het oude verbond het testament van de dienstbaarheid, omdat het een slaafse vrees in de harten werkt. De wet met haar harde en geheel onmogelijke voorwaarden kan immers niet anders teweegbrengen dan de vrees voor Gods toorn. Het nieuwe verbond noemt hij daartegenover het testament van de vrijheid, omdat het in degenen die geloven een kinderlijk vertrouwen schept. Zie Romeinen 8:15: “Want gij hebt niet ontvangen een geest van slavernij om opnieuw te vrezen, maar gij hebt ontvangen de Geest van het zoonschap, door welke wij roepen: Abba, Vader.”
Regel 89: Regel 89:
 ==== 16. Wat houdt het derde verschil in? ==== ==== 16. Wat houdt het derde verschil in? ====
  
-Het derde verschil betreft de manier van openbaring. In de tijd van het Oude Testament werden alle dingen veel minder helder voorgesteld. Toen werd de komst van Christus door beloften aangekondigd, door voorbeelden, door bepaalde typen van mensen, door ceremoniën en door verschillende godsdienstige verplichtingen. Het was als het ware een onafgewerkte afbeelding van het Nieuwe Testament. De hogepriester was een voorafbeelding van Christus, zoals ook de ark van het verbond;((*Hebreeën 8:1-2 *Hebreeën 9:7-11 *Romeinen 3:24)) de offers waren “schaduwen”, voor het oog zichtbare aankondigingen van het lijden van Christus; en de reinigingen die de wet voorschreef, beeldden de enige en ware verzoening van de zonden uit, die door het bloed van Christus zou worden gebracht. Hierover wordt in Hebreeën 10:1 gesproken: “De wet [heeft] slechts een schaduw der toekomstige goederen, niet de gestalte dier dingen zelf.”+Het derde verschil betreft de manier van openbaring. 
 + 
 +In de tijd van het Oude Testament werden alle dingen veel minder helder voorgesteld. Toen werd de komst van Christus door beloften aangekondigd, door voorbeelden, door bepaalde typen van mensen, door ceremoniën en door verschillende godsdienstige verplichtingen. Het was als het ware een onafgewerkte afbeelding van het Nieuwe Testament. De hogepriester was een voorafbeelding van Christus, zoals ook de ark van het verbond;((*Hebreeën 8:1-2 *Hebreeën 9:7-11 *Romeinen 3:24)) de offers waren “schaduwen”, voor het oog zichtbare aankondigingen van het lijden van Christus; en de reinigingen die de wet voorschreef, beeldden de enige en ware verzoening van de zonden uit, die door het bloed van Christus zou worden gebracht. Hierover wordt in Hebreeën 10:1 gesproken: “De wet [heeft] slechts een schaduw der toekomstige goederen, niet de gestalte dier dingen zelf.”
  
 Maar het nieuwe verbond wordt [in de tijd van het Nieuwe Testament] bediend door de prediking van het evangelie, door de Doop en het Avondmaal des Heren. Dat laat ons nu de wezenlijke zaak zelf als een erfenis ervaren; of anders gezegd: het wijst ons op Christus, Die nu gekomen is.((*Handelingen 1:8 *Matteüs 26:28)) Het Nieuwe Testament wordt ook ten aanzien van de offers tegenover het Oude gesteld. In het oude verbond wordt het bevestigd door het slachten van dieren en het besprengen met hun bloed, maar het nieuwe door het bloed van Christus zelf. Daarom zegt Hij in het Laatste Avondmaal: “Deze beker is het nieuwe verbond in mijn bloed” (Lucas 22:20). Het oude was tijdelijk en moest tenietgedaan worden, en het ís door de komst van Christus ook weggenomen, want het was slechts een beeld van de toekomende dingen. Maar het nieuwe verbond is eeuwig en zal ook nooit ten onder gaan, omdat het ons de vervulling van de dingen laat zien. Zie Psalm 110:4: “De Here heeft gezworen en het berouwt Hem niet: Gij zijt priester voor eeuwig.” Daarom zegt Augustinus dat in het Oude Testament het Nieuwe verborgen is, en in het Nieuwe de openbaring van het Oude is te vinden. Maar het nieuwe verbond wordt [in de tijd van het Nieuwe Testament] bediend door de prediking van het evangelie, door de Doop en het Avondmaal des Heren. Dat laat ons nu de wezenlijke zaak zelf als een erfenis ervaren; of anders gezegd: het wijst ons op Christus, Die nu gekomen is.((*Handelingen 1:8 *Matteüs 26:28)) Het Nieuwe Testament wordt ook ten aanzien van de offers tegenover het Oude gesteld. In het oude verbond wordt het bevestigd door het slachten van dieren en het besprengen met hun bloed, maar het nieuwe door het bloed van Christus zelf. Daarom zegt Hij in het Laatste Avondmaal: “Deze beker is het nieuwe verbond in mijn bloed” (Lucas 22:20). Het oude was tijdelijk en moest tenietgedaan worden, en het ís door de komst van Christus ook weggenomen, want het was slechts een beeld van de toekomende dingen. Maar het nieuwe verbond is eeuwig en zal ook nooit ten onder gaan, omdat het ons de vervulling van de dingen laat zien. Zie Psalm 110:4: “De Here heeft gezworen en het berouwt Hem niet: Gij zijt priester voor eeuwig.” Daarom zegt Augustinus dat in het Oude Testament het Nieuwe verborgen is, en in het Nieuwe de openbaring van het Oude is te vinden.
Regel 113: Regel 115:
 ==== 21. Wat is het Nieuwe Testament? ==== ==== 21. Wat is het Nieuwe Testament? ====
  
-Het is de volkomen openbaring van Gods genade, die in de wereld gekomen door Christus’ komst op aarde. Dit verbond wordt gerealiseerd zonder het strenge aandringen op de wet en het uitvoeren van allerlei ceremoniën.+Het is de volkomen openbaring van Gods genade, die in de wereld gekomen is door Christus’ komst op aarde. Dit verbond wordt gerealiseerd zonder het strenge aandringen op de wet en het uitvoeren van allerlei ceremoniën.
  
 ==== 22. Wanneer is dit ingesteld? ==== ==== 22. Wanneer is dit ingesteld? ====
Regel 139: Regel 141:
 ==== 27. Wat zijn de documenten van het testament? ==== ==== 27. Wat zijn de documenten van het testament? ====
  
-De heilige boeken [van Gods Woord] of de Heilige Schrift.+De heilige boeken [van Gods Woord], dat wil zeggen: de Heilige Schrift.
  
 ==== 28. En wat zijn de zegels ervan? ==== ==== 28. En wat zijn de zegels ervan? ====
  
-De sacramenten van het Oude Testament, namelijk de besnijdenis en het paaslam; en van het Nieuwe Testament, namelijk de Doop en het Avondmaal.+De sacramenten van het Oude Testament, namelijk de besnijdenis en het paaslam; en die van het Nieuwe Testament, namelijk de Doop en het Avondmaal.
  
 ==== 29. Wat is het nut van de leer ten aanzien van deze zaak? ==== ==== 29. Wat is het nut van de leer ten aanzien van deze zaak? ====
Regel 153: Regel 155:
   - De dwaling van Servet en verschillende wederdopers, die het verzinsel bedacht hebben dat het volk Israël op deze aarde heeft geleefd zonder enige hoop op de hemelse onsterfelijkheid.   - De dwaling van Servet en verschillende wederdopers, die het verzinsel bedacht hebben dat het volk Israël op deze aarde heeft geleefd zonder enige hoop op de hemelse onsterfelijkheid.
   - De zotte mening van hen die zich op valse gronden hebben ingebeeld dat er drie wegen tot de zaligheid zijn, namelijk de wet van de natuur, de wet van Mozes en de wet van Christus – alsof er drie verbonden zijn geweest die wezenlijk van elkaar verschilden.   - De zotte mening van hen die zich op valse gronden hebben ingebeeld dat er drie wegen tot de zaligheid zijn, namelijk de wet van de natuur, de wet van Mozes en de wet van Christus – alsof er drie verbonden zijn geweest die wezenlijk van elkaar verschilden.
- 
- 

Paginahulpmiddelen