Institutie van Bucanus

de christelijke leer in vragen en antwoorden


institutie:41

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisieVorige revisie
Volgende revisie
Vorige revisie
institutie:41 [09-12-2021 om 10.43 uur] ds. J.H. Zwartinstitutie:41 [09-12-2021 om 11.09 uur] (huidige) ds. J.H. Zwart
Regel 40: Regel 40:
   - Ten aanzien van de plaats die ze hier op aarde inneemt.\\ Wat dit betreft, wordt de algemene kerk wel onderscheiden in //diocesen// en bijzondere kerken, die in verschillende delen van de wereld bijeenkomen, en //parochies//. Men komt dan bijeen in huizen of buurten die deel uitmaken van de algemene kerk, waardoor zij ook verschillende namen krijgen.((*Openbaring 7:18 *1 Korintiërs 1:2 *Romeinen 16:5 *1 Korintiërs 16:19 *Matteüs 18:20 *Filippenzen 1:1)) Deze aparte kerken vormen samen één lichaam. U moet het maar met een granaatappel vergelijken. Daarin zijn heel veel partjes die ieder met een vlies zijn afgeschermd en daardoor van elkaar worden onderscheiden. Maar ze worden door een schil aan de buitenkant aaneengesloten en bij elkaar gevoegd. Zo omvat de heilige kerk van God ontelbaar veel volken, die Christus belijden. Ze worden alle als het ware onder de stolp gehouden van de eenheid die er in het geloof is. Het is met de kerk ook als met de ene zee, die vanwege de verschillende landen waar ze aan grenst, ook veel verschillende namen krijgt.   - Ten aanzien van de plaats die ze hier op aarde inneemt.\\ Wat dit betreft, wordt de algemene kerk wel onderscheiden in //diocesen// en bijzondere kerken, die in verschillende delen van de wereld bijeenkomen, en //parochies//. Men komt dan bijeen in huizen of buurten die deel uitmaken van de algemene kerk, waardoor zij ook verschillende namen krijgen.((*Openbaring 7:18 *1 Korintiërs 1:2 *Romeinen 16:5 *1 Korintiërs 16:19 *Matteüs 18:20 *Filippenzen 1:1)) Deze aparte kerken vormen samen één lichaam. U moet het maar met een granaatappel vergelijken. Daarin zijn heel veel partjes die ieder met een vlies zijn afgeschermd en daardoor van elkaar worden onderscheiden. Maar ze worden door een schil aan de buitenkant aaneengesloten en bij elkaar gevoegd. Zo omvat de heilige kerk van God ontelbaar veel volken, die Christus belijden. Ze worden alle als het ware onder de stolp gehouden van de eenheid die er in het geloof is. Het is met de kerk ook als met de ene zee, die vanwege de verschillende landen waar ze aan grenst, ook veel verschillende namen krijgt.
   - Wat de zichtbare kerk betreft, die kan ook weer onderverdeeld worden in de //kudde// en de //herders//. De kudde zien we bijvoorbeeld in Handelingen 15:3 en 4 en in de gewone kerkelijke samenkomsten van het volk. Daar vergaderen ze samen zonder enig onderscheid tussen hen te maken om de Heere godvruchtig te dienen.((*1 Korintiërs 11:18)) De herders komen met de kerkenraad bijeen, waarbij de kerkenraad wordt gevormd door de meest bekwame lidmaten van de gemeente. Zij komen bijeen in naam van de hele gemeente waarover zij gesteld zijn om te beraadslagen over de zaken die de kerk betreffen. In die betekenis zegt Christus in Matteüs 18:17: “Indien hij naar hen niet luistert, zeg het dan aan de gemeente.”   - Wat de zichtbare kerk betreft, die kan ook weer onderverdeeld worden in de //kudde// en de //herders//. De kudde zien we bijvoorbeeld in Handelingen 15:3 en 4 en in de gewone kerkelijke samenkomsten van het volk. Daar vergaderen ze samen zonder enig onderscheid tussen hen te maken om de Heere godvruchtig te dienen.((*1 Korintiërs 11:18)) De herders komen met de kerkenraad bijeen, waarbij de kerkenraad wordt gevormd door de meest bekwame lidmaten van de gemeente. Zij komen bijeen in naam van de hele gemeente waarover zij gesteld zijn om te beraadslagen over de zaken die de kerk betreffen. In die betekenis zegt Christus in Matteüs 18:17: “Indien hij naar hen niet luistert, zeg het dan aan de gemeente.”
-==== 8. Maar is er al een zichtbare kerk? We zeggen in de Geloofsbelijdenis immers: “Ik geloof een algemene (…) kerk”, en ook lezen we in Hebreeën 11:2 en 2 Korintiërs 5:7 dat het geloof het bewijs is van de dingen die men niet ziet. Bovendien zegt Augustinus: “Het is een geloofsdaad om te geloven wat men niet ziet, want wat men ziet, hoeft men niet te geloven.” ====+==== 8. Maar is er wel een zichtbare kerk? We zeggen in de Geloofsbelijdenis immers: “Ik geloof een algemene (…) kerk”, en we lezen in Hebreeën 11:2 en 2 Korintiërs 5:7 dat het geloof het bewijs is van de dingen die men niet ziet. Bovendien zegt Augustinus: “Het is een geloofsdaad om te geloven wat men niet ziet, want wat men ziet, hoeft men niet te geloven.” ====
 Wat in de Geloofsbelijdenis gezegd wordt, moet men niet laten slaan op deze of gene kerk, maar op de katholieke of algemene kerk. Dat heeft dus betrekking op het gehele lichaam van de kerk, in welke tijd ze hier op aarde ook geweest is. De kerk bestaat uit een verzameling van godzaligen en uitverkorenen die er vanaf het begin van de wereld geweest zijn, die er nu nog zijn en die er zijn zullen tot aan het einde van de wereld. Niemand kan die hier op aarde ooit met zijn eigen ogen in één blik overzien. Het is dus zeer zeker zo dat de kerk gelóófd wordt en niet gezien. Wat in de Geloofsbelijdenis gezegd wordt, moet men niet laten slaan op deze of gene kerk, maar op de katholieke of algemene kerk. Dat heeft dus betrekking op het gehele lichaam van de kerk, in welke tijd ze hier op aarde ook geweest is. De kerk bestaat uit een verzameling van godzaligen en uitverkorenen die er vanaf het begin van de wereld geweest zijn, die er nu nog zijn en die er zijn zullen tot aan het einde van de wereld. Niemand kan die hier op aarde ooit met zijn eigen ogen in één blik overzien. Het is dus zeer zeker zo dat de kerk gelóófd wordt en niet gezien.
 Hier op aarde kan ze nooit in haar geheel gezien worden, maar slechts ten dele. Waarom is dat zo? Hier op aarde kan ze nooit in haar geheel gezien worden, maar slechts ten dele. Waarom is dat zo?
Regel 148: Regel 148:
 ==== 25. Is het de godzaligen wel toegestaan om zich door de gebreken en kwade gewoonten van sommigen af te scheiden van de openbare kerkelijke samenkomsten en dus van hen die de leer van Christus belijden? ==== ==== 25. Is het de godzaligen wel toegestaan om zich door de gebreken en kwade gewoonten van sommigen af te scheiden van de openbare kerkelijke samenkomsten en dus van hen die de leer van Christus belijden? ====
 Op geen enkele manier, dan alleen wanneer zij er door een meerderheid met geweld worden uitgeworpen. De profeten hebben immers ook altijd slechte mensen onder hun gehoor gehad, maar daarom hebben zij die mensen nog niet vaarwelgezegd. Christus heeft Judas tot het laatst toe in de kring van de discipelen geduld; en de landman zegt dat men het onkruid niet moet uittrekken, omdat men anders tegelijk het koren uit de grond trekt. Het is zeer beslist waar dat de kerk hier op aarde nooit zuiver en volmaakt zal zijn, want men zal altijd nog veel kaf en onkruid vinden dat met het koren vermengd is; zie Matteüs 13:29, en heel het gedeelte van vers 24 tot 48. Op geen enkele manier, dan alleen wanneer zij er door een meerderheid met geweld worden uitgeworpen. De profeten hebben immers ook altijd slechte mensen onder hun gehoor gehad, maar daarom hebben zij die mensen nog niet vaarwelgezegd. Christus heeft Judas tot het laatst toe in de kring van de discipelen geduld; en de landman zegt dat men het onkruid niet moet uittrekken, omdat men anders tegelijk het koren uit de grond trekt. Het is zeer beslist waar dat de kerk hier op aarde nooit zuiver en volmaakt zal zijn, want men zal altijd nog veel kaf en onkruid vinden dat met het koren vermengd is; zie Matteüs 13:29, en heel het gedeelte van vers 24 tot 48.
-==== 26. Wat is de positie waarin de kerk [op aarde verkeert]? ==== +==== 26. In welke toestand verkeert de kerk? ==== 
-  - Het kruis is een veld- en onderscheidingsteken waarmee God Zijn kinderen wil zien uitgerust, omdat ze gelijkvormig moeten zijn aan het beeld van Zijn Zoon.((*Romeinen 8:28 *2 Timoteüs 3:12)) Het is echter geen kenteken van de kerk, maar veeleer een stand waarin de kerk verkeert.+  - God wil zijn kinderen uitrusten met het kruis als een veld- en onderscheidingsteken, omdat ze gelijkvormig moeten zijn aan het beeld van Zijn Zoon.((*Romeinen 8:28 *2 Timoteüs 3:12)) Het kruis is echter geen kenteken van de kerk, maar veeleer een toestand waarin de kerk verkeert.
   - Zo lang de kerk in deze wereld is, zijn goeden en kwaden dooreengemengd in haar midden. Dat leert Christus ons ook in de gelijkenissen over het onkruid en het visnet.((*Matteüs 13:24,47))   - Zo lang de kerk in deze wereld is, zijn goeden en kwaden dooreengemengd in haar midden. Dat leert Christus ons ook in de gelijkenissen over het onkruid en het visnet.((*Matteüs 13:24,47))
   - Enerzijds is de kerk door het bloed van Christus gereinigd en gewassen, zodat ze vanwege Christus’ verdienste zonder vlek en rimpel is.((*Efeziërs 5:27)) Ze probeert zelf ook die stand van heiliging te bereiken, maar ze is nog aan veel gebreken en overgebleven zwakheden van het vlees onderworpen. Dat geldt voor elke gelovige in persoonlijke zin die met die zwakheden belast en beladen zijn. Daarom is het voor hen nodig om altijd te bidden: “Vergeef ons onze schulden.”   - Enerzijds is de kerk door het bloed van Christus gereinigd en gewassen, zodat ze vanwege Christus’ verdienste zonder vlek en rimpel is.((*Efeziërs 5:27)) Ze probeert zelf ook die stand van heiliging te bereiken, maar ze is nog aan veel gebreken en overgebleven zwakheden van het vlees onderworpen. Dat geldt voor elke gelovige in persoonlijke zin die met die zwakheden belast en beladen zijn. Daarom is het voor hen nodig om altijd te bidden: “Vergeef ons onze schulden.”
Regel 159: Regel 159:
   - Het //erfdeel// (//cleros//) //van de Here//. Deze benaming geldt niet alleen voor de herders, maar ook voor de schapen,((*Psalm 2:8 *1 Petrus 5:3)) omdat Christus als een juweel, als een schat en kostbaar en heerlijk pand aan hen gegeven is.   - Het //erfdeel// (//cleros//) //van de Here//. Deze benaming geldt niet alleen voor de herders, maar ook voor de schapen,((*Psalm 2:8 *1 Petrus 5:3)) omdat Christus als een juweel, als een schat en kostbaar en heerlijk pand aan hen gegeven is.
   - Het //geestelijk lichaam van Christus//. Daarvan is Christus het Hoofd dat het lichaam bezielt,((*Romeinen 12:5)) omdat het lichaam door de Geest van Christus levend gemaakt, gekoesterd en onderhouden wordt en door Zijn volheid tot volmaaktheid komt. Het wordt door de Geest met Christus, het Hoofd, in een nauwe en vaste band verenigd. De ledematen van dit lichaam groeien eveneens door de kracht van de Geest met elkaar op en vormen om zo te spreken een nieuwe eenheid. Dat lichaam wordt ook de vervulling van Christus genoemd.((*Efeziërs 1:23)) Christus vervult wel alles in allen en Hij heeft dus niemands vervulling nodig, maar Hij heeft Zijn kerk zó lief dat Hij dat geestelijke lichaam gebrekkig en ziek vindt behalve wanneer Hij het bij Zich heeft genomen als een lichaam dat leven ontvangt uit Hem. Zo komt het dat Christus dikwijls staat voor heel de kerk, omdat zij met haar Hoofd is verenigd.((*1 Korintiërs 12:12,13 *Galaten 3:16)) De gehele kerk is dus niet anders dan het lichaam van deze ene Christus, omdat dit geestelijke lichaam naar zijn Hoofd wordt vernoemd. Daaruit is de zegswijze ‘in Christus’ ontstaan, die deze realiteit veel beter weergeeft dan ‘met Christus’.((*Romeinen 6:2 *Romeinen 8:3 *Efeziërs 3:6)) Daarom zegt Paulus dat hij in Christus leeft en Christus in hem (Galaten 2:20). Om dezelfde reden zegt Christus in Handelingen 9:4 ook: “Saul, Saul, waarom vervolgt gij Mij?” (Handelingen 9:4) Let ten slotte ook op wat in Kolossenzen 1:4 geschreven is. Hier komt al onze troost uit voort.   - Het //geestelijk lichaam van Christus//. Daarvan is Christus het Hoofd dat het lichaam bezielt,((*Romeinen 12:5)) omdat het lichaam door de Geest van Christus levend gemaakt, gekoesterd en onderhouden wordt en door Zijn volheid tot volmaaktheid komt. Het wordt door de Geest met Christus, het Hoofd, in een nauwe en vaste band verenigd. De ledematen van dit lichaam groeien eveneens door de kracht van de Geest met elkaar op en vormen om zo te spreken een nieuwe eenheid. Dat lichaam wordt ook de vervulling van Christus genoemd.((*Efeziërs 1:23)) Christus vervult wel alles in allen en Hij heeft dus niemands vervulling nodig, maar Hij heeft Zijn kerk zó lief dat Hij dat geestelijke lichaam gebrekkig en ziek vindt behalve wanneer Hij het bij Zich heeft genomen als een lichaam dat leven ontvangt uit Hem. Zo komt het dat Christus dikwijls staat voor heel de kerk, omdat zij met haar Hoofd is verenigd.((*1 Korintiërs 12:12,13 *Galaten 3:16)) De gehele kerk is dus niet anders dan het lichaam van deze ene Christus, omdat dit geestelijke lichaam naar zijn Hoofd wordt vernoemd. Daaruit is de zegswijze ‘in Christus’ ontstaan, die deze realiteit veel beter weergeeft dan ‘met Christus’.((*Romeinen 6:2 *Romeinen 8:3 *Efeziërs 3:6)) Daarom zegt Paulus dat hij in Christus leeft en Christus in hem (Galaten 2:20). Om dezelfde reden zegt Christus in Handelingen 9:4 ook: “Saul, Saul, waarom vervolgt gij Mij?” (Handelingen 9:4) Let ten slotte ook op wat in Kolossenzen 1:4 geschreven is. Hier komt al onze troost uit voort.
-  - De //berg des Heren//, of ook wel de berg van heiligheid.((*Psalm 3:5 *Psalm 15:1 *Psalm 24:3)) Waarom wordt de kerk zo ook genoemd? +  - De //berg des Heren//, of ook wel de berg van heiligheid.((*Psalm 3:5 *Psalm 15:1 *Psalm 24:3)) Waarom wordt de kerk zo ook genoemd?  
-  +    - Omdat ze altijd uitziet naar de dingen die boven zijn, en de aardse dingen die hier beneden zijn veracht. 
-  - Omdat ze altijd uitziet naar de dingen die boven zijn, en de aardse dingen die hier beneden zijn veracht. +    - Omdat men niet tot haar komen kan dan alleen wanneer men door de kracht van de Geest uit het vuil van dit aardse leven opklimt. 
-  - Omdat men niet tot haar komen kan dan alleen wanneer men door de kracht van de Geest uit het vuil van dit aardse leven opklimt. +    - Omdat haar leer niet kan en ook niet hoort weggemoffeld te worden als iets wat alleen voor de hemel bestemd is.((*Matteüs 5:14)) 
-  - Omdat haar leer niet kan en ook niet hoort weggemoffeld te worden als iets wat alleen voor de hemel bestemd is.((*Matteüs 5:14)) +  Een //pijler en fundament van de waarheid//.((*1 Timoteüs 3:15)) Ze is dus het actieve fundament, wat echter niet inhoudt dat de waarheid eenvoudigweg van haar afhangt. De waarheid is immers afhankelijk van het Woord. Maar ze wordt zo genoemd omdat ze aan Christus onderworpen is en door de waarheid ondersteund en onderhouden wordt. Daardoor geeft ze de waarheid getuigenis, brengt ze die ook in anderen tot leven, onderhoudt ze die en geeft ze haar bescherming. Ze bevordert de waarheid ook, zodat die onder mensen haar plaats mag hebben. Chrysostomos zegt van de genoemd tekst heel terecht: “De waarheid is de pijler en het fundament van de kerk.” 
-  +  Een //wijngaard//.((*Psalm 80:9 *Jesaja 5:2 *Matteüs 21:28 *Johannes 15:1)) De Here heeft Zijn kerk als een wijngaard geplant, en door Zijn Woord en de gaven van Zijn Geest heeft Hij haar zorgvuldig aangeplant. Hij houdt haar ook in hoge waarde, Hij zorgt voor haar en door Zijn hulp en bijstand beschut en beschermt Hij haar op een wonderlijke wijze. En degenen die in de kerk als Zijn kinderen zijn aangenomen, moeten voor God ook heerlijke vruchten van geloof en liefde voort te brengen, waardoor Zijn hart vol blijdschap is. 
-Een //pijler en fundament van de waarheid//.((*1 Timoteüs 3:15)) Ze is dus het actieve fundament, wat echter niet inhoudt dat de waarheid eenvoudigweg van haar afhangt. De waarheid is immers afhankelijk van het Woord. Maar ze wordt zo genoemd omdat ze aan Christus onderworpen is en door de waarheid ondersteund en onderhouden wordt. Daardoor geeft ze de waarheid getuigenis, brengt ze die ook in anderen tot leven, onderhoudt ze die en geeft ze haar bescherming. Ze bevordert de waarheid ook, zodat die onder mensen haar plaats mag hebben. Chrysostomos zegt van de genoemd tekst heel terecht: “De waarheid is de pijler en het fundament van de kerk.” +  De //tabernakel// of de tent //van God//,((*Psalm 31:21)) waarin de Here woont. De kerk heeft in dit leven geen rustige en vaste woonplaats, maar het is voor haar nodig dikwijls te verhuizen totdat ze in haar ware vaderland zal zijn opgenomen. Ze wordt ook Gods tempel genoemd,((*1 Korintiërs 3:16)) omdat de Heilige Geest in de harten van de gelovigen woont; en daarin zijn alle christenen priester.((*1 Petrus 2:5)) Het zoenoffer voor de zonde is het offer van Christus waardoor Hij éénmaal voor de zonde is geofferd. Het dankoffer is: 
-Een //wijngaard//.((*Psalm 80:9 *Jesaja 5:2 *Matteüs 21:28 *Johannes 15:1)) De Here heeft Zijn kerk als een wijngaard geplant, en door Zijn Woord en de gaven van Zijn Geest heeft Hij haar zorgvuldig aangeplant. Hij houdt haar ook in hoge waarde, Hij zorgt voor haar en door Zijn hulp en bijstand beschut en beschermt Hij haar op een wonderlijke wijze. En degenen die in de kerk als Zijn kinderen zijn aangenomen, moeten voor God ook heerlijke vruchten van geloof en liefde voort te brengen, waardoor Zijn hart vol blijdschap is. +    - de verkondiging van het evangelie, waardoor de dienaars als met een zwaard de vleselijke genegenheden van de mensen doden en ten onder brengen.((*Romeinen 15:16 *Filippenzen 2:17)) 
-De //tabernakel// of de tent //van God//,((*Psalm 31:21)) waarin de Here woont. De kerk heeft in dit leven geen rustige en vaste woonplaats, maar het is voor haar nodig dikwijls te verhuizen totdat ze in haar ware vaderland zal zijn opgenomen. Ze wordt ook Gods tempel genoemd,((*1 Korintiërs 3:16)) omdat de Heilige Geest in de harten van de gelovigen woont; en daarin zijn alle christenen priester.((*1 Petrus 2:5)) Het zoenoffer voor de zonde is het offer van Christus waardoor Hij éénmaal voor de zonde is geofferd. Het dankoffer is: +    - het zichzelf opofferen en het doden van het vlees.((*Romeinen 12:2)) Het gebed is als een reuk- en brandoffer;((*Psalm 141:2)) het geloof en de goede werken vormen de dankzegging of ook wel “de offerstieren onzer lippen” die tot uiting komen in het dankoffer,((*Psalm 50:14 *Hosea 14:3)) het goed doen aan de naasten.((*Hosea 6:6 *2 Korintiërs 9:12 *Filippenzen 4:18)) 
-  +  De //vriendin//, de //zuster// en de //bruid// van Christus,((*Hooglied 4:7-8 *Efeziërs 5:23)) en de dochter van de koning.((*Psalm 45:10)) Ze is namelijk met Christus verenigd door een geestelijk en niet te verbreken huwelijksverbond. Die vereniging is er door de allersterkste band tussen hen die gelegd is door de Heilige Geest in een reine, zuivere liefde. Christus heeft de bruid verheven tot de gemeenschap van Zijn liefde, Zijn eer en al Zijn genadeweldaden. Daardoor is ze geheel schoon en zonder enige smet. Ze is immers rein en zuiver door de genade, en in het hiernamaals zal ze zonder enige vlek zijn door de heerlijkheid waarin ze is. Hier is het in beginsel al aanwezig, en daar zal het ten volle werkelijkheid worden. Daarom wordt ze ook een reine, zuivere maagd genoemd.((*2 Korintiërs 11:2)) De vrienden tijdens de huwelijksviering zijn de dienaren van het Woord; zij zijn de vrienden van de bruidegom,((*Johannes 3:29)) die de bruid voor de bruidegom werven, de ondertrouw regelen en haar met haar versieringen tot de bruidegom brengen.((*2 Korintiërs 11:2)) 
-  - de verkondiging van het evangelie, waardoor de dienaars als met een zwaard de vleselijke genegenheden van de mensen doden en ten onder brengen.((*Romeinen 15:16 *Filippenzen 2:17)) +  Een //uitverkoren geslacht//, een koninklijk priesterschap, een heilige natie, een volk dat God Zich als een eigendom toerekent.((*1 Petrus 2:5,9)) 
-  - het zichzelf opofferen en het doden van het vlees.((*Romeinen 12:2)) Het gebed is als een reuk- en brandoffer;((*Psalm 141:2)) het geloof en de goede werken vormen de dankzegging of ook wel “de offerstieren onzer lippen” die tot uiting komen in het dankoffer,((*Psalm 50:14 *Hosea 14:3)) het goed doen aan de naasten.((*Hosea 6:6 *2 Korintiërs 9:12 *Filippenzen 4:18)) +  De //gemeenschap der heiligen//. Op een geestelijke wijze heeft Christus Zichzelf en al Zijn genadeweldaden aan haar geschonken.((*1 Johannes 1:3 *1 Korintiërs 1:9 *Efeziërs 4:4 *Romeinen 12:5-13 *Kolossenzen 3:15)) Zo schonk Hij de onderlinge gemeenschap door Zijn gaven aan de gelovigen, die hierdoor één hart en één ziel zijn.((*Handelingen 4:32)) 
-  +  De //schaapskudde// en de //schaapstal// van Christus, want de kerk hoort Zijn stem en volgt Hem na.((*Lucas 12:32 *Johannes 10:16)) 
-De //vriendin//, de //zuster// en de //bruid// van Christus,((*Hooglied 4:7-8 *Efeziërs 5:23)) en de dochter van de koning.((*Psalm 45:10.)) Ze is namelijk met Christus verenigd door een geestelijk en niet te verbreken huwelijksverbond. Die vereniging is er door de allersterkste band tussen hen die gelegd is door de Heilige Geest in een reine, zuivere liefde. Christus heeft de bruid verheven tot de gemeenschap van Zijn liefde, Zijn eer en al Zijn genadeweldaden. Daardoor is ze geheel schoon en zonder enige smet. Ze is immers rein en zuiver door de genade, en in het hiernamaals zal ze zonder enige vlek zijn door de heerlijkheid waarin ze is. Hier is het in beginsel al aanwezig, en daar zal het ten volle werkelijkheid worden. Daarom wordt ze ook een reine, zuivere maagd genoemd.((*2 Korintiërs 11:2)) De vrienden tijdens de huwelijksviering zijn de dienaren van het Woord; zij zijn de vrienden van de bruidegom,((*Johannes 3:29)) die de bruid voor de bruidegom werven, de ondertrouw regelen en haar met haar versieringen tot de bruidegom brengen.((*2 Korintiërs 11:2)) +  De //wereld//,((*Johannes 3:16 *1 Johannes 2:1 *2 Korintiërs 5:19)) maar dan in de goede zin van het woord, omdat de kerk het meest edele en uitnemende deel van de wereld is. Bovendien wordt zo de katholiciteit van de kerk gesteld tegenover één natie of volk. 
-Een //uitverkoren geslacht//, een koninklijk priesterschap, een heilige natie, een volk dat God Zich als een eigendom toerekent.((*1 Petrus 2:5,9)) +  Een //dorsvloer//.((*Lucas 3:17)) De schoven worden namelijk samen met het stro en kaf op de dorsvloer verzameld; en nadat het graan gedorst is, wordt de tarwe door middel van de wan van het kaf gescheiden. Zo is het ook met de het gezelschap van mensen in de kerk, waar godzalige mensen samen bijeen zijn met huichelaars. Maar daarna wordt door de verkondiging van het evangelie – die als een wan te werk gaat – de een van de ander gescheiden. 
-De //gemeenschap der heiligen//. Op een geestelijke wijze heeft Christus Zichzelf en al Zijn genadeweldaden aan haar geschonken.((*1 Johannes 1:3 *1 Korintiërs 1:9 *Efeziërs 4:4 *Romeinen 12:5-13 *Kolossenzen 3:15)) Zo schonk Hij de onderlinge gemeenschap door Zijn gaven aan de gelovigen, die hierdoor één hart en één ziel zijn.((*Handelingen 4:32)) +  Het //nieuwe Jeruzalem//((*Galaten 4:26 *Openbaring 3:12)) en Sion((*Psalm 2:6)), het Koninkrijk der hemelen of ook wel het rijk van Christus of van God.((*Matteüs 5:19,20)) De kerk wordt namelijk door God op een hemelse wijze geregeerd, terwijl de burgers in dat rijk niet anders kunnen doen dan de wereldse dingen verachten en streven naar alles wat van de hemel is. 
-De //schaapskudde// en de //schaapstal// van Christus, want de kerk hoort Zijn stem en volgt Hem na.((*Lucas 12:32 *Johannes 10:16)) + 
-De //wereld//,((*Johannes 3:16 *1 Johannes 2:1 *2 Korintiërs 5:19)) maar dan in de goede zin van het woord, omdat de kerk het meest edele en uitnemende deel van de wereld is. Bovendien wordt zo de katholiciteit van de kerk gesteld tegenover één natie of volk. +Verder wordt de kerk ook wel met een en ander vergeleken
-Een //dorsvloer//.((*Lucas 3:17)) De schoven worden namelijk samen met het stro en kaf op de dorsvloer verzameld; en nadat het graan gedorst is, wordt de tarwe door middel van de wan van het kaf gescheiden. Zo is het ook met de het gezelschap van mensen in de kerk, waar godzalige mensen samen bijeen zijn met huichelaars. Maar daarna wordt door de verkondiging van het evangelie – die als een wan te werk gaat – de een van de ander gescheiden. +  - met een //kandelaar//((*Openbaring 1:20)) 
-Het //nieuwe Jeruzalem//((*Galaten 4:26 *Openbaring 3:12)) en Sion((*Psalm 2:6)), het Koninkrijk der hemelen of ook wel het rijk van Christus of van God.((*Matteüs 5:19,20)) De kerk wordt namelijk door God op een hemelse wijze geregeerd, terwijl de burgers in dat rijk niet anders kunnen doen dan de wereldse dingen verachten en streven naar alles wat van de hemel is. +  - met een //duiventil//((*Jesaja 60:8)) en ook wel met een //duif//((*Hooglied 2:14 *Hooglied 6:9)), omdat met haar heel goed overeenkomt met wat in een bepaald vers van een duif gezegd wordt:\\ //Est sine selle, gemit, rostro non laedit et ungues\\ Possidet innocuos, puraque grana legit.//\\ Dat betekent:\\ //Zij is zonder gal, zij zucht, haar nagels schaden niemand.\\ Haar bek kwetst ook niet, zij pikt het beste graan.// 
-Ten slotte wordt de kerk ook vergeleken met een //kandelaar//((*Openbaring 1:20)), of een //duiventil//((*Jesaja 60:8)) en ook wel een //duif//((*Hooglied 2:14 *Hooglied 6:9)), omdat met haar heel goed overeenkomt met wat in een bepaald vers van een duif gezegd wordt: +   - De kerk wordt ook met een //scheepje//((*Lucas 8:22)) vergeleken, omdat ze zolang ze hier op aarde rondzwerft op een scheepje lijkt dat soms bij mooi weer voor de wind zeilt en direct daarna weer in nood is. Maar haar Stuurman is Christus en de roeiers zijn de dienaren van het Woord. 
-//Est sine selle, gemit, rostro non laedit et ungues// +  Ook wordt de kerk wel met een //akker//((*Matteüs 13:24)) vergeleken, en met het //werk op de akker//.((*1 Korintiërs 3:9)) 
->  +  En soms ook wel met een vis- of sleepnet, waarin goede en kwade vissen zijn.((*Matteüs 13:47)) 
-> //Possidet innocuos, puraque grana legit.// +  Of bij een //volwassen man//((**Efeziërs 4:13** – “Totdat wij allen komen tot de eenheid van het geloof en van de kennis van de Zoon van God, tot een volwassen man, tot de maat van de grootte van de volheid van Christus” (HSV).)) in eenheid van geloof, om haar eenheid aan te geven. 
-Dat betekent: +  Ten slotte wordt de kerk vergeleken met een //spiegel//. Als men daarin kijkt, zien ook de overheden en de machten in de hemelse gewesten, de engelen van God, steeds meer de eenheid van zo’n grote en verschillende menigte waarin de tweedracht is geworden tot eendracht. Daardoor wordt de veelkleurige wijsheid van God bekendgemaakt.((*Efeziërs 3:10))
-//Zij is zonder gal, zij zucht, haar nagels niemand schaden.// +
-//Haar bek ook niet en kwetst, zij pikt het beste graan.// +
-De kerk wordt ook met een //scheepje//((*Lucas 8:22)) vergeleken, omdat ze zolang ze hier op aarde rondzwerft op een scheepje lijkt dat soms bij mooi weer voor de wind zeilt en direct daarna weer in nood is. Maar haar Stuurman is Christus en de roeiers zijn de dienaren van het Woord. +
->  +
-Ook wordt de kerk wel met een //akker//((*Matteüs 13:24)) vergeleken, en met het //werk op de akker//.((*1 Korintiërs 3:9)) +
->  +
-En soms ook wel met een vis- of sleepnet, waarin goede en kwade vissen zijn.((*Matteüs 13:47)) +
->  +
-Of bij een //volwassen man//((Efeziërs 4:13 (HSV).)) in eenheid van geloof, om haar eenheid aan te geven. +
->  +
-Ten slotte wordt de kerk vergeleken met een //spiegel//. Als men daarin kijkt, zien ook de overheden en de machten in de hemelse gewesten, de engelen van God, steeds meer de eenheid van zo’n grote en verschillende menigte waarin de tweedracht is geworden tot eendracht. Daardoor wordt de veelkleurige wijsheid van God bekendgemaakt.((*Efeziërs 3:10))+
 ==== 28. Waarom wordt de kerk heilig genoemd? ==== ==== 28. Waarom wordt de kerk heilig genoemd? ====
   - Omdat ze door het bloed van Christus verlost, gewassen, gerechtvaardigd en geheiligd is.((*1 Johannes 1:7 *Efeziërs 5:25-27 *Hebreeën 9:14))   - Omdat ze door het bloed van Christus verlost, gewassen, gerechtvaardigd en geheiligd is.((*1 Johannes 1:7 *Efeziërs 5:25-27 *Hebreeën 9:14))
Regel 210: Regel 199:
   - De vijanden van de kerk, die dikwijls vanuit het leger van de satan uitvallen doen en de kerk bespringen. De tirannen bestrijden de kerk met geweld; de wijsneuzen, de misleiders en de waanwijzen door de leer te verdraaien; de huichelaars door bijgelovigheid; de epicuristen of de zogenaamde ‘mestvarkens’ door een goddeloos leven te leiden.   - De vijanden van de kerk, die dikwijls vanuit het leger van de satan uitvallen doen en de kerk bespringen. De tirannen bestrijden de kerk met geweld; de wijsneuzen, de misleiders en de waanwijzen door de leer te verdraaien; de huichelaars door bijgelovigheid; de epicuristen of de zogenaamde ‘mestvarkens’ door een goddeloos leven te leiden.
   - De dwalingen van de roomsgezinden:   - De dwalingen van de roomsgezinden:
-  +    - Zij sluiten de leerlingen en de ongedoopte kinderen van de kerk uit. 
-  - Zij sluiten de leerlingen en de ongedoopte kinderen van de kerk uit. +    - Ze veranderen de kerk in een burgerlijk koninkrijk dat bemoeienis heeft met bepaalde landen en gebieden in deze wereld. Ze streven naar de hoogste macht over heel de wereld. De paus heeft daarbij onherroepelijk de macht over zowel gewone burgers als geestelijken, ja zelfs over keizers en koningen. Hij gebiedt om zo te zeggen over hemel en aarde, en is een algemene bisschop over heel de wereld. 
-  - Ze veranderen de kerk in een burgerlijk koninkrijk dat bemoeienis heeft met bepaalde landen en gebieden in deze wereld. Ze streven naar de hoogste macht over heel de wereld. De paus heeft daarbij onherroepelijk de macht over zowel gewone burgers als geestelijken, ja zelfs over keizers en koningen. Hij gebiedt om zo te zeggen over hemel en aarde, en is een algemene bisschop over heel de wereld. +    - Ze leren dat de kerk verschillende hoofden heeft. Christus is dan wel het Hoofd van de triomferende kerk, maar de paus van de strijdende kerk. Hij is degene die de schat van de kerk uitdeelt en zegt ook dat het voor de zaligheid nodig is om te geloven dat de paus van Rome boven allen staat en heer is van alle kerken. Hij is dan, zoals Bonifatius VIII zegt, een heer over allen. 
-  - Ze leren dat de kerk verschillende hoofden heeft. Christus is dan wel het Hoofd van de triomferende kerk, maar de paus van de strijdende kerk. Hij is degene die de schat van de kerk uitdeelt en zegt ook dat het voor de zaligheid nodig is om te geloven dat de paus van Rome boven allen staat en heer is van alle kerken. Hij is dan, zoals Bonifatius VIII zegt, een heer over allen. +    - Ze binden de katholieke of algemene kerk niet alleen aan het Woord, maar aan een bepaalde plaats, aan de stad Rome, aan de paus en de bisschoppen. Ze stellen de successie of opvolging van personen als een absoluut kenmerk van de kerk. Ze verstaan onder de kerk alleen de herders, en zeggen dat het een ketterij is de naam van kerk ook te verbinden aan de gehele menigte van de gelovigen. Daarmee gaan ze in tegen de woorden van Christus: Op deze Steen – dat is: op Mijzelf – zal Ik Mijn gemeente bouwen; en ook tegen het geloofsartikel dat ons opdraagt te geloven in een algemene kerk. 
-  - Ze binden de katholieke of algemene kerk niet alleen aan het Woord, maar aan een bepaalde plaats, aan de stad Rome, aan de paus en de bisschoppen. Ze stellen de successie of opvolging van personen als een absoluut kenmerk van de kerk. Ze verstaan onder de kerk alleen de herders, en zeggen dat het een ketterij is de naam van kerk ook te verbinden aan de gehele menigte van de gelovigen. Daarmee gaan ze in tegen de woorden van Christus: Op deze Steen – dat is: op Mijzelf – zal Ik Mijn gemeente bouwen; en ook tegen het geloofsartikel dat ons opdraagt te geloven in een algemene kerk. +    - Ze stellen het Woord van God onder het gezag van de kerk, en niet de kerk onder het gezag van Gods Woord. 
-  - Ze stellen het Woord van God onder het gezag van de kerk, en niet de kerk onder het gezag van Gods Woord. +    - Ze stellen dat de leer en de verordeningen van mensen het fundament van de kerk zijn. 
-  - Ze stellen dat de leer en de verordeningen van mensen het fundament van de kerk zijn. +    - Ze funderen de eenheid van de kerk niet in het geloof en in de Geest, maar in het gebruik en de uniformiteit van dezelfde ceremoniën. Bovendien leren ze dat de veelheid, de zichtbare verschijning, de continuïteit, de oudheid e dergelijke kenmerken zijn van de ware kerk. 
-  - Ze funderen de eenheid van de kerk niet in het geloof en in de Geest, maar in het gebruik en de uniformiteit van dezelfde ceremoniën. Bovendien leren ze dat de veelheid, de zichtbare verschijning, de continuïteit, de oudheid e dergelijke kenmerken zijn van de ware kerk. +  De roomse clerus oftewel heel die menigte van monniken en geestelijken die de ware betekenis van Gods Woord vervalsen en het ambt van Christus metterdaad verloochenen, omdat ze hun werk of dat van anderen aan zichzelf toeschrijven wat alleen aan Christus toekomt. En dan zijn er ook nog de vele geestelijke orden die genoemd worden naar de naam van hem die de orde heeft ingesteld, van wie zij de regels opvolgen. 
-  +  De menigte van alle ongelovigen samen, die de profetische en apostolische leer, ja, Christus Zelf verwerpen en vervolgen. 
-De roomse clerus oftewel heel die menigte van monniken en geestelijken die de ware betekenis van Gods Woord vervalsen en het ambt van Christus metterdaad verloochenen, omdat ze hun werk of dat van anderen aan zichzelf toeschrijven wat alleen aan Christus toekomt. En dan zijn er ook nog de vele geestelijke orden die genoemd worden naar de naam van hem die de orde heeft ingesteld, van wie zij de regels opvolgen. +  De dwaling van hen die zichzelf wijsmaken dat ieder wel met zijn eigen religie wel zal zalig worden, terwijl er buiten de enige en algemene christelijke kerk geen zaligheid is. 
-De menigte van alle ongelovigen samen, die de profetische en apostolische leer, ja, Christus Zelf verwerpen en vervolgen. +  De dwaling van een groep intellectuelen (de zogenaamde academisten) die proberen in te voeren dat in de kerk niemand gestraft of berispt wordt. 
-De dwaling van hen die zichzelf wijsmaken dat ieder wel met zijn eigen religie wel zal zalig worden, terwijl er buiten de enige en algemene christelijke kerk geen zaligheid is. +  De dwaling van degenen die in spoor van Plato denken; zij zijn van mening dat de kerk te allen tijde geheel onzichtbaar is, in tegenstelling tot hen die zich erop laten voorstaan dat de kerk hier op aarde altijd zichtbaar geweest is en dat nog is. 
-De dwaling van een groep intellectuelen (de zogenaamde academisten) die proberen in te voeren dat in de kerk niemand gestraft of berispt wordt. +  De dwaling van de donatisten, wederdopers en scheurmakers, die zich vanwege de goddelozen losmaken van de ware kerk, waar toch het evangelie zuiver gepredikt en de sacramenten op de juiste manier bediend worden. Zij doen hun uiterste best om de eenheid van het lichaam van Christus te scheuren en de band van vrede, dus de liefde waarmee Christus Zijn kerk verbindt, te verbreken. Daarmee tonen ze heel hoogmoedig hun verachting voor de kerk, waardoor ze het gevaar lopen hun zaligheid te verliezen. Iemand kan geen gemeenschap met Christus hebben als hij niet tot de gemeenschap van de kerk van Christus behoort. 
-De dwaling van degenen die in spoor van Plato denken; zij zijn van mening dat de kerk te allen tijde geheel onzichtbaar is, in tegenstelling tot hen die zich erop laten voorstaan dat de kerk hier op aarde altijd zichtbaar geweest is en dat nog is. +  De tweedracht en de scheuringen. En dan bedoel ik niet zozeer die tweedracht waardoor een verkeerde eenheid verbroken werd, zoals die van de Joden. Nadat zij Christus hadden horen spreken, werden zij door tweedracht van elkaar gescheiden.((*Johannes 9:16 *Johannes 10:19)) Ik bedoel dus niet dat de goeden zich van de slechten afzonderen. Nee, ik bedoel de tweedracht, de scheuringen en afscheidingen waardoor de vergadering van de gelovigen uiteengescheurd wordt, zoals toen de gelovigen van Korinte verdeeld waren.((*1 Korintiërs 3:3 *1 Korintiërs 11:18,19)) Soms verschillen ze niet alleen van mening met elkaar, maar ook scheiden ze van elkaar door niet meer gezamenlijk de kerkdiensten en andere gelegenheden te bezoeken. Dan wil men dus niet meer in gemeenschap met elkaar leven. Het woord ‘ketterij’ of ‘sektevorming’ betekent eigenlijk een bepaalde scheuring die tot stand komt vanwege tweedracht over de leer.((*Handelingen 5:36)) Ketters worden zo genoemd, omdat ze van de algemeen aanvaarde en gezonde leer wegdwalen, het oordeel van God en Zijn kerk minachten, in hun verkeerde mening volharden en de eendracht van de kerk scheuren en kapotmaken. 
-De dwaling van de Donatisten, wederdopers en scheurmakers, die zich vanwege de goddelozen losmaken van de ware kerk, waar toch het evangelie zuiver gepredikt en de sacramenten op de juiste manier bediend worden. Zij doen hun uiterste best om de eenheid van het lichaam van Christus te scheuren en de band van vrede, dus de liefde waarmee Christus Zijn kerk verbindt, te verbreken. Daarmee tonen ze heel hoogmoedig hun verachting voor de kerk, waardoor ze het gevaar lopen hun zaligheid te verliezen. Iemand kan geen gemeenschap met Christus hebben als hij niet tot de gemeenschap van de kerk van Christus behoort. +  Het verachten van de kerkelijke vergaderingen door mensen die zich erop laten voorstaan alles zelf wel te weten; mensen die de preken verzuimen om hun eigen ding te kunnen doen, of omdat de predikant in hun ogen te simpel is, of omdat thuis hun werk opstapelt, of omdat ze voor de preken zelf hun neus ophalen; mensen die bang zijn voor kruis, of mensen die thuisblijven om machtige rijke mensen of hun vrienden daarmee een genoegen te doen. Dan is er ook nog het misbruik van hen die wel naar de kerk komen vanwege een mal bijgeloof, of vanwege de eer die ze ermee inleggen door uit gewoonte te komen, of om de tijd daarmee door te komen. Ook zijn er die maar zeer zelden komen, zo te hooi en te gras, zoals men wel zegt. Of er zijn mensen die daar een praatje maken en zo onnuttig hun tijd verkwisten, of met hun gedachten heel ergens anders zijn, of na een of twee woorden gehoord te hebben weer naar buiten gaan. Kort samengevat: mensen die de preken wel horen, maar een slecht leven leiden.
-De tweedracht en de scheuringen. En dan bedoel ik niet zozeer die tweedracht waardoor een verkeerde eenheid verbroken werd, zoals die van de Joden. Nadat zij Christus hadden horen spreken, werden zij door tweedracht van elkaar gescheiden.((*Johannes 9:16 *Johannes 10:19)) Ik bedoel dus niet dat de goeden zich van de slechten afzonderen. Nee, ik bedoel de tweedracht, de scheuringen en afscheidingen waardoor de vergadering van de gelovigen uiteengescheurd wordt, zoals toen de gelovigen van Korinte verdeeld waren.((*1 Korintiërs 3:3 *1 Korintiërs 11:18,19)) Soms verschillen ze niet alleen van mening met elkaar, maar ook scheiden ze van elkaar door niet meer gezamenlijk de kerkdiensten en andere gelegenheden te bezoeken. Dan wil men dus niet meer in gemeenschap met elkaar leven. Het woord ‘ketterij’ of ‘sektevorming’ betekent eigenlijk een bepaalde scheuring die tot stand komt vanwege tweedracht over de leer.((*Handelingen 5:36)) Ketters worden zo genoemd, omdat ze van de algemeen aanvaarde en gezonde leer wegdwalen, het oordeel van God en Zijn kerk minachten, in hun verkeerde mening volharden en de eendracht van de kerk scheuren en kapotmaken. +
-Het verachten van de kerkelijke vergaderingen door mensen die zich erop laten voorstaan alles zelf wel te weten; mensen die de preken verzuimen om hun eigen ding te kunnen doen, of omdat de predikant in hun ogen te simpel is, of omdat thuis hun werk opstapelt, of omdat ze voor de preken zelf hun neus ophalen; mensen die bang zijn voor kruis, of mensen die thuisblijven om machtige rijke mensen of hun vrienden daarmee een genoegen te doen. Dan is er ook nog het misbruik van hen die wel naar de kerk komen vanwege een mal bijgeloof, of vanwege de eer die ze ermee inleggen door uit gewoonte te komen, of om de tijd daarmee door te komen. Ook zijn er die maar zeer zelden komen, zo te hooi en te gras, zoals men wel zegt. Of er zijn mensen die daar een praatje maken en zo onnuttig hun tijd verkwisten, of met hun gedachten heel ergens anders zijn, of na een of twee woorden gehoord te hebben weer naar buiten gaan. Kort samengevat: mensen die de preken wel horen, maar een slecht leven leiden.+


Paginahulpmiddelen